ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΤΟΞΙΚΗ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΓΟΝΑ ΡΥΠΑΝΣΗ ΕΚΠΕΜΠΕΙ ΤΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΤΣΙΜΕΝΤΟΥ « ΤΙΤΑΝ» ΣΤΟ ΚΑΜΑΡΙ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
- Παρέμβαση του ΠΑΚΟΕ στον Εισαγγελέα Θηβών
- Το ΠΑΚΟΕ θα κινηθεί δικαστικά εναντίον της εγκληματικής συγκάλυψης της βιομηχανίας και των ηθικών αυτουργών της δράσης της, σε βάρος της υγείας των πολιτών, δηλαδή της Περιφέρειας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 659 ΑΘΗΝΑ 18/11/2022
Είναι απαράδεκτη η εγκληματική δράση της βιομηχανίας τσιμέντου «ΤΙΤΑΝ» στο Καμάρι σε βάρος της υγείας των πολιτών και των κατοίκων της Δυτικής Αττικής και Βοιωτίας από την τοξική και καρκινογόνο ρύπανση που προκαλεί η ανεξέλεγκτη παραγωγική διαδικασία τσιμέντου. Όλα τα παραπάνω αποτελούν αρνητικές παρεμβάσεις στις προσπάθειες που γίνονται για την κλιματική αλλαγή. Ζητάμε άμεση παρέμβαση από τον Εισαγγελέα της Θήβας, στον οποίο θα καταφύγουμε ενάντια στην βιομηχανία και στις υποτιθέμενες προσπάθειες του Δήμαρχου Τανάγρας και των αντιπεριφερειαρχών Στερεάς Ελλάδας και Δυτικής Αττικής.
Επιστημονικό συνεργείο του ΠΑΚΟΕ, μετά την καταγγελία πολιτών για παραβιάσεις από το εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ στο Καμάρι Βοιωτίας, ως προς την διαχείριση των αποβλήτων της βιομηχανίας, επισκέφτηκε το σημείο στις 14/11/2022. Πραγματοποιήθηκαν ενδεικτικές μετρήσεις για την ποιότητα του αέρα για τους επικίνδυνους αέριους ρύπους ΡΜ1, ΡΜ2,5, ΡΜ10, φορμαλδεΰδης, VOC και ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και για την ποιότητα του νερού για εξασθενές χρώμιο, φωσφορικά θειικά και νιτρικά ιόντα και έγινε μέτρηση του COD των δειγμάτων στην περιοχή του Καμαρίου.
| Σημεία Μέτρησης Αέριων Ρύπων | Περιγραφή | Συντεταγμένες |
| Σημείο 1 | ΤΙΤΑΝ Καμάρι Βοιωτίας απέναντι πριν την είσοδο | 38.12671362176119, 23.53117887145498 |
| Σημείο 2 | ΤΙΤΑΝ Καμάρι Βοιωτίας Δρόμος προς Άγιο Βλάσση, δίπλα στο κεντρικό φουγάρο | 38.123779 23.5273474 |
| Σημείο 3 | ΤΙΤΑΝ Καμάρι Βοιωτίας Δρόμος προς Άγιο Βλάσση 1χλμ δυτικά από το σημείο 2 | 38.1289255 23.5226961 |
| Σημείο 4 | Μαντρί 500 μέτρα νότια από ΤΙΤΑΝ | 38.12537597513718, 23.527340830559787 |
| Σημείο 5 | Καμάρι Βοιωτίας, Επαρχιακή Οδός Οινόης-Μαγούλας 500 μέτρα ανατολικά από Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ | 38.1274446 23.5317566 |
| Σημείο 6 | Καμάρι Βοιωτίας, Επαρχιακή Οδός Οινόης-Μαγούλας ανάμεσα σε Σιακανδάρη Ασφαλτικά και Sol Hellas Α.Ε. | 38.133521916044835 23.5357334257915 |
Αέριοι Ρύποι
Πιο συγκεκριμένα, ως προς τα αιωρούμενα σωματίδια συναντώνται υψηλές συγκεντρώσεις σε ΡΜ2,5 στο σύνολο σχεδόν των σημείων, με την υψηλότερη τιμή στα 98μg/m3να καταγράφεται στο σημείο 5( Καμάρι Βοιωτίας, Επαρχιακή Οδός Οινόης-Μαγούλας 500 μέτρα ανατολικά από Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ, συνημμένοι πίνακες).
Η ίδια τάση παρατηρείται, ως προς τις συγκεντρώσεις των ΡΜ10 με το ίδιο σημείο να παρουσιάζει συγκέντρωση 173μg/m3.
Ακόμη, οι τιμές των συγκεντρώσεων της φορμαλδεΰδης βρίσκονται σε επικίνδυνα επίπεδα, καθώς από το σύνολο των μετρήσεων (6 σημεία x 15 μετρήσεις), μόνο μία φορά η τιμή έπεσε κάτω από το όριο. Οι συγκεντρώσεις των TVOC, παρουσιάζουν τιμή εκτός ορίων μόνο στο σημείο 1 (ΤΙΤΑΝ Καμάρι Βοιωτίας απέναντι πριν την είσοδο).
Για την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, η μέγιστη τιμή συναντάται στο σημείο 3 στα 130nTesla (ΤΙΤΑΝ Καμάρι Βοιωτίας Δρόμος προς Άγιο Βλάσση 1χλμ δυτικά από το σημείο 2).
| ΜΕΓΙΣΤΕΣ ΤΙΜΕΣ | |||||
| PM2,5 μg/ m3 | PM10 μg/ m3 | TVOC mg/m3 | HCHO mg/m3 | Η/ Α n Tesla | |
| Σημείο 1 | 41 | 84 | 0,84 | 0,07 | 8 |
| Σημείο 2 | 22 | 45 | 0,43 | 0,07 | 54 |
| Σημείο 3 | 24 | 49 | 0,15 | 0,08 | 130 |
| Σημείο 4 | 12 | 34 | 0,13 | 0,06 | 39 |
| Σημείο 5 | 98 | 173 | 0,02 | 0,06 | 17 |
| Σημείο 6 | 30 | 61 | 0,06 | 0,06 | 17 |
| Ανώτατο επιτρ. όριο | 25 | 50 | 0,31 | 0,02 | 20 |
| ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΤΙΜΕΣ | PM2,5 μg/ m3 | PM10 μg/ m3 | TVOC mg/m3 | HCHO mg/m3 | Η/ Α n Tesla |
| Σημείο 1 | 9 | 18 | 0,40 | 0,02 | 7 |
| Σημείο 2 | 10 | 19 | 0,18 | 0,02 | 49 |
| Σημείο 3 | 8 | 15 | 0,07 | 0,04 | 30 |
| Σημείο 4 | 8 | 15 | 0,03 | 0,03 | 30 |
| Σημείο 5 | 9 | 18 | 0,00 | 0,01 | 2 |
| Σημείο 6 | 8 | 15 | 0,00 | 0,03 | 14 |
| Ανώτατο επιτρ. όριο | 50 | 0,31 | 0,02 | 20 |
**Ανώτατο επιτρεπτό όριο για HCHO 0,02 mg/m³* και για TVOC 0,31 mg/m³
( ανώτατο επιτρεπτό όριο είναι η τιμή, η οποία δεν επιτρέπεται να η μέση χρονικά σταθμισμένη έκθεση του εργαζόμενου σε έναν χημικό παράγοντα , μετρημένη στον αέρα ζώνης αναπνοής του , κατά την διάρκεια οποιασδήποτε δεκαπεντάλεπτης περιόδου μέσα στον χρόνο εργασίας του(ΠΔ 338/2001, ΠΔ 339/2001).)
*(0,02 mg/m³ σύμφωνα με το Αμερικάνικο Ινστιτούτο για την Εργασιακή Ασφάλεια και Υγεία- National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH, CDC, HHS))
(0,31 mg/m³ Εφημερίδα της Κυβερνήσεως αρ. φύλλου 488, 30/03/2011)
**Ανώτατο επιτρεπτό όριο για ΡΜ2,5 25 μg/m³ και για ΡΜ10 50μg/m³
( ανώτατο επιτρεπτό όριο είναι η τιμή η οποία δεν επιτρέπεται να ξεπερνά το 70% της οριακής τιμής περισσότερο από 35 φορές μέσα σε ένα ημερολογιακό έτος.)
(25 μg/m³ και 50 μg/m³ ΚΥΑ 174505/607, ΦΕΚ 1311Β/13.4.17)
Υγρά Απόβλητα
Ως προς τα απόβλητα του εργοστασίου ΤΙΤΑΝ στο Καμάρι επισημαίνεται πως πραγματοποιείται ανεξέλεγκτη απόρριψη υγρών αποβλήτων της βιομηχανίας στον υδροφόρο ορίζοντα με τελική κατάληξη τον ποταμό Σαρανταπόταμο. Είναι απαράδεκτο μια βιομηχανία, η οποία διαχειρίζεται και απόβλητα άλλων βιομηχανιών, να αποφασίζει ότι θα ρυπαίνει με αυτό τον τρόπο το περιβάλλον.
Η δειγματοληψία πραγματοποιήθηκε σε 5 σημεία και με σκοπό τον προσδιορισμό των νιτρικών, θειικών, φωσφορικών ιόντων, των ιόντων εξασθενούς χρωμίου και του COD. Επίσης προσδιορίστηκαν οι φυσικοχημικές παράμετροι των δειγμάτων.
Σύμφωνα με το Παράρτημα VI του Κανονισμού (ΕΚ) 1272/2008 το χρώμιο ανήκει στις ουσίες που προκαλούν καρκινογένεση, μεταλλαξιγένεση των γεννητικών κυττάρων, τοξικότητα στην αναπαραγωγή, οξεία τοξικότητα, ειδική τοξικότητα στα όργανα-στόχους έπειτα από επανειλημμένη έκθεση, διάβρωση του δέρματος, ευαισθητοποίηση του αναπνευστικού και του δέρματος, οξεία και χρόνια τοξικότητα στο υδάτινο περιβάλλον, ερεθισμό οφθαλμών, ειδική τοξικότητα στα όργανα-στόχους ύστερα από μια εφάπαξ έκθεση, οφθαλμολογική βλάβη και ερεθισμό δέρματος.
Οι τιμές για το καρκινογόνο εξασθενές χρώμιο είναι πολύ υψηλές σε όλα τα ρέματα που ρυπαίνει το εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ, με το όριο του εξασθενούς χρωμίου να είναι στα 3μg/L στις περιοχές της Ασώπειας υδρολεκάνη, σύμφωνα με την ΚΥΑ: Αρ. Φύλλου 749. Αρίθμ. 20488/31 Μαΐου 2010.
Το χημικά απαιτούμενο οξυγόνο (Chemical Oxygen Demand, COD) είναι η ποσότητα του οξυγόνου που απαιτείται για τη χημική οξείδωση του συνόλου των οργανικών ενώσεων που περιέχονται στο νερό και που μπορούν να οξειδωθούν με ισχυρό χημικό οξειδωτικό μέσο. Υψηλές τιμές του COD επιδεικνύουν ότι περιέχεται στο νερό υψηλό οργανικό φορτίο , το οποίο συνεπάγεται την μείωση του διαλυμένου οξυγόνου στο νερό με αποτέλεσμα την δηλητηρίαση των οργανισμών υδάτινων οικοσυστημάτων.
Η αγωγιμότητα είναι δείκτης της ποιότητας του νερού και της υγείας των υδάτινων οικοσυστημάτων. Όταν οι τιμές της αγωγιμότητας του νερού ενός δείγματος είναι υψηλές σημαίνει πως στο συγκεκριμένο δείγμα υπάρχουν διαλυμένες σημαντικές ποσότητες ιόντων μετάλλων και ανόργανων ενώσεων.
Τα ολικά αιωρούμενα στερεά (TSS) είναι η ξηρή μάζα των σωματιδίων που παγιδεύεται από φίλτρο μεγαλύτερο των 2μm. Είναι μια παράμετρος της ποιότητας του νερού, καθώς υψηλές συγκεντρώσεις των TSS στο νερό, μειώνουν το διαλυμένο οξυγόνο, αφού αυξάνουν την θερμοκρασία του νερού. Αυτό συμβαίνει, επειδή έχουν μικρότερη θερμοχωρητικότητα από αυτή του νερού και σε επαφή με την ηλιακή ακτινοβολία θερμαίνονται. Μέσω αγωγής θερμαίνουν τελικά τον συνολικό όγκο του νερού, μειώνοντας την διαλυτότητα του οξυγόνου σε αυτό.
Οι τιμές του χημικά απαιτούμενου οξυγόνου (COD) , της αγωγιμότητας και των ολικά αιωρούμενων στερεών (ΤSS) σε όλα τα δείγματα είναι πολύ υψηλές, μαρτυρώντας την επιβαρυμένη κατάσταση του υδροφόρου ορίζοντα στην περιοχή.
Η μικροβιακή ανάλυση έδειξε υψηλές τιμές στο σημείο 1 από E.coli και εντερόκοκκο που συνάδει με τα παραπάνω αποτελέσματα.
Τέλος οι τιμές της θολερότητας, όπως αναμένεται είναι υψηλές, αφού οι υψηλές τιμές της είναι δείκτης χαμηλής ποιότητας του νερού.
Δυστυχώς, τα αποτελέσματα των μετρήσεων συνάδουν με προηγούμενες μετρήσεις που είχαν πραγματοποιηθεί από το ΠΑΚΟΕ και μαρτυρούν σημαντική υποβάθμιση της ποιότητας του αέρα και του νερού, σε μια περιοχή που γειτνιάζει με κτήματα που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων.
Η ρύπανση που συντελείται είναι σημαντική και η κινητοποίηση των πολιτών είναι στη σωστή κατεύθυνση. Η στήριξη όλων των φορέων, στους ατομικούς αγώνες των κατοίκων, για την προστασία του περιβάλλοντος αποτελεί αναγκαιότητα.
| Α/Α | ΘΕΣΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ | Συντεταγμένες θέσης δειγματοληψίας | Ώρα | Συγκέντρωση | ||||
| Χρωμίου Cr (VI), μg Cr6+ / l | COD (mg O /L) | Νιτρικών NO3– (mg/L) | Θειικών SO4 2+ (mg/L) | Φωσφορικών (Ρ2O5 ) (mg/L) | ||||
| 1 | Καμάρι. ΤΙΤΑΝ. 50 μέτρα ανατολικά από την είσοδο | 38.126818482743786, 23.531607490463575 | 11:00 | 67 | 1030 | 0,7 | 31 | 0,17 |
| 2 | Καμάρι. Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ. Κανάλι, 150 μέτρα βορειοδυτικά από την κεντρική είσοδο. | N 38.127530 E 23.529825 | 11:10 | 229 | 418 | 1,5 | 27 | 0,19 |
| 3 | Καμάρι. Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ. Σημείο απόρριψης αποβλήτων 20 μέτρα δυτικά από το σημείο 2. | N 38.127661 E 23.529678 | 11:15 | 177 | 513 | 1,1 | 33 | 0,16 |
| 4 | Καμάρι. Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ. Ρέμα ανάμεσα του ΤΙΤΑΝ και Ασφαλτική Σιακάνδαρη | N 38.1278708 E 23.5314763 | 12:30 | 1 | 522 | 1,6 | 928 | 0,16 |
| 5 | Καμάρι. Ρέμα ανάμεσα Ασφαλτική Σιακάνδαρη και SOIL HELLAS A.E. ΙΑΤΡΙΚΑ ΑΕΡΙΑ | N 38.1330064 E 23.5355030 | 13:10 | 17 | 499 | 0,9 | 96 | 0,24 |
| Επιτρεπόμενα όρια : σύμφωνα με την * ** | 0 | 125 | 3,5 – 6 | 150-250 | 0.4 – 0.7 |
* Σύμφωνα με την Οδηγία 2008/105/ΕΚ σχετικά με πρότυπα ποιότητας περιβάλλοντος στον τομέα της πολιτικής των υδάτων, η συγκέντρωση νιτρικών πρέπει να είναι μικρότερη από 7mg/l.
* Σύμφωνα με την Οδηγία 75/440/ΕΟΚ, η συγκέντρωση Νιτρικών πρέπει να είναι μικρότερη από 50mg/l σε περιπτώσεις ιδιαιτέρων κλιματολογικών συνθηκών, με ενδεικτική τιμή τα 25mg/l.
**Αριθμ. 20488 Αρ. Φύλλου 749 31 Μαΐου 2010 Καθορισμός Ποιοτικών Περιβαλλοντικών Προτύπων στον ποταμό Ασωπό και Οριακών Τιμών Εκπομπών υγρών βιομηχανικών αποβλήτων στη λεκάνη απορροής του Ασωπού. η συγκέντρωση των Νιτρικών ορίζετε σε 3,5 – 6 mgNO3−N /l
* Σύμφωνα με την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων, η συγκέντρωση του Ολικού Φωσφόρου
πρέπει να είναι μικρότερη από 2,0mg/l.
*Σύμφωνα με την Οδηγία 2008/105/ΕΚ σχετικά με πρότυπα ποιότητας περιβάλλοντος στον τομέα της πολιτικής των υδάτων, η συγκέντρωση ολικού Φωσφόρου πρέπει να είναι μικρότερη από 1mg/l.
*Σύμφωνα με την Οδηγία 75/440/ΕΟΚ, η συγκέντρωση φωσφορικών πρέπει να είναι μικρότερη από 0,4 (ύδατα Α1) και 0,7 mg/l (ύδατα Α2 και Α3).
** ΚΥΑ Αρ. οικ. 46399/1352. Αρ. φ 438. 3-07-1986: απαιτούμενη ποιότητα των επιφανειακών νερών που προορίζονται για «πόσιμα» «κολύμβηση» «διαβίωση ψαριών» «καλλιέργεια και αλιεία», η συγκέντρωση των Φωσφόρικών πρέπει να είναι από 0,4 έως 0,7 Ρ2Ο5mg/l, και των Νιτρικών 25 – 50 mgNO3−N/l
** ΚΥΑ Αριθμ. οικ. 100079 Αρ. Φύλλου 135. 22 – 01 – 2015. Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 20488/2010 κοινής υπουργικής απόφασης «Καθορισμός Ποιοτικών Περιβαλλοντικών Προτύπων στον ποταμό Ασωπό και Οριακών Τιμών Εκπομπών υγρών βιομηχανικών αποβλήτων στη λεκάνη απορροής του Ασωπού (Β΄ 749)» και συναφείς διατάξεις. Στο Πίνακας 6: Οριακές Τιμές Εκπομπών λοιπών φυσικοχημικών παραμέτρων, αναφέρετε η συγκέντρωση του Ολικού Φωσφόρου 5 mg/l, Νιτρικών 11 mgNO3−N/l.
* * Η παγκόσμια οργάνωση (ΠΟΥ) έχει από το 1974, θεσπίσει όριο για το εξασθενές χρώμιο, το οποίο μάλιστα έχει χαρακτηριστεί καρκινογόνο και μεταλαξιογόονο τα 5μg/ltσε Νερά Ανθρώπινης Κατανάλωσης, Το ΠΑΚΟΕ θεωρεί ότι εξαιτίας της καρκινογόνου δράσης του, το εξασθενές χρώμιο δεν επιτρέπεται να ανιχνεύεται καθόλου στα Νερά Ανθρώπινης Κατανάλωσης.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΝ) μετά τις πιέσεις του ΠΑΚΟΕ την δεκαετία του 2010, ειδικά στην περιοχή του Ασωπού Ποταμού, καθιέρωσε με ΚΥΑ: Αρ. Φύλλου 749. Αρίθμ. 20488/31 Μαΐου 2010, όριο στα επιφανειακά νερά (ποτάμια, πηγές, λίμνες) τα 3 μg/m³.
| Α/ Α | ΘΕΣΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ | Συντεταγμένες | Ώρα | pH | Συγκέντρωση | ||
| TSS * mg/l | Αγωγιμότητα μS/cm | Θολερότητα NTU | |||||
| 1 | Καμάρι. ΤΙΤΑΝ. 50 μέτρα ανατολικά από την είσοδο | Ν 38.126818482743786, Ε 3.531607490463575 | 11:00 | 7,6 | 1766 | 1229 | 165 |
| 2 | Καμάρι. Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ. κανάλι, 150 μέτρα βορειοδυτικά από την κεντρική είσοδο. | N 38.127530 E 23.529825 | 11:10 | 8,1 | 1042 | 1499 | 558 |
| 3 | Καμάρι. Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ. Σημείο απόρριψης αποβλήτων 20 μέτρα δυτικά από το σημείο 2. | N 38.127661 E 23.529678 | 11:15 | 8,3 | 1601 | 23.800 | 503 |
| 4 | Καμάρι. Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ. Ρέμα ανάμεσα του ΤΙΤΑΝ και Ασφαλτική Σιακάνδαρη | N 38.1278708 E 23.5314763 | 12:30 | 8,5 | 1251 | 1898 | 334 |
| 5 | Καμάρι. Ρέμα ανάμεσα Ασφαλτική Σιακάνδαρη και SOL HELLAS A.E. ΙΑΤΡΙΚΑ ΑΕΡΙΑ | N 38.1330064 E 23.5355030 | 13:10 | 5,4 | 982 | 1390 | 325 |
| Α/ A | ΘΕΣΗ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑΣ | Συντεταγμένες θέσης δειγματοληψίας (γεωγρ. πλάτος, γεωγρ. μήκος ) | Ώρα δειγματοληψίας | ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΟΙΚΙΩΝ Cfu / 100 ml | |
| E. coli | Εντερόκοκκοι | ||||
| 1 | Καμάρι. ΤΙΤΑΝ. 50 μέτρα ανατολικά από την είσοδο | Ν 38.126818482743786, Ε 23.531607490463575 | 11:00 | 627 | 213 |
| 2 | Καμάρι. Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ. κανάλι, 150 μέτρα βορειοδυτικά από την κεντρική είσοδο. | N 38.127530 E 23.529825 | 11:10 | 25 | 3 |
| 3 | Καμάρι. Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ. Σημείο απόρριψης αποβλήτων 20 μέτρα δυτικά από το σημείο 2. | N 38.127661 E 23.529678 | 11:15 | 22 | 15 |
| 4 | Καμάρι. Εργοστάσιο ΤΙΤΑΝ. Ρέμα ανάμεσα του ΤΙΤΑΝ και Ασφαλτική Σιακάνδαρη | N 38.1278708 E 23.5314763 | 12:30 | 80 | 5 |
| 5 | Καμάρι. Ρέμα ανάμεσα Ασφαλτική Σιακάνδαρη και SOL HELLAS A.E. ΙΑΤΡΙΚΑ ΑΕΡΙΑ | N 38.1330064 E 23.5355030 | 13:10 | 130 | 47 |
| Επιτρεπόμενα όρια : αριθμός cfu /100ml νερού, σύμφωνα με την Οδηγία 2006/7/E.Κ. για την Ποιότητα των υδάτων κολύμβησης (ΚΥΑ Η. Π. 8600/416/Ε 103 (ΦΕΚ 356/Β/26.02.2009) και ΥΑ 46399/1357/1986. | 250 / 100 ml | 100/ 100 ml |
Από την Γραμματεία του ΠΑΚΟΕ
