Η παραπληροφόρηση που την έχει νοιώσει στο «πετσί» του το ΠΑΚΟΕ σαράντα (40) χρόνια τώρα, αποτελεί ΑΠΕΙΛΗ για τις κοινωνίες που δυστυχώς τα παιδιά μας «ρουφάνε» σαν σφουγγάρια. Αυτή μας έχει φέρει δυστυχώς χρόνια πίσω και μας έχει ξεριζώσει από την ψυχή μας όλες τις «ηθικές αξίες» που πίστευαν οι αρχαίοι μας πρόγονοι αλλά και όλοι όσοι αγωνίστηκαν ενάντια σε κάθε είδους στέρηση της Ελευθερίας μας. ΠΡΟΣΟΧΗ ΛΟΙΠΟΝ!!!
Λίγες μέρες πριν τις Ευρωεκλογές 2019, η Ακροδεξιά μπορεί να σαρώσει και να γεμίσει το Ευρωκοινοβούλιο με φασίστες, ρατσιστές και αρνητές της κλιματικής αλλαγής. Είναι σαν αυτά τα κόμματα να εμφανίστηκαν απ’ το πουθενά, και τώρα οι δημοσκοπήσεις τους δίνουν προβάδισμα σε αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες! Ποιο είναι λοιπόν το μυστικό τους όπλο;
Λίγες μέρες πριν τις Ευρωεκλογές, και η Ευρώπη πνίγεται στα fake news: ότι δήθεν η Παναγία των Παρισίων θα ξαναχτιστεί με μιναρέ ή ότι συμμορίες προσφύγων επιτίθενται στην αστυνομία. Η κίνηση Avaaz επί μήνες διερευνά το τσουνάμι των fake news που κατακλύζει την Ευρώπη, και αποκάλυψε μια σοκαριστική αλήθεια: το υλικό που προωθούν τα δίκτυα παραπληροφόρησης έχει ήδη εμφανιστεί σε ψηφοφόρους εκατοντάδες εκατομμύρια, ίσως και δισεκατομμύρια φορές!
Όπως φαίνεται απ’ τις μελέτες, κανείς δεν μπορεί να γλιτώσει απ’ αυτά τα τοξικά ψέματα. Αλλά αν ξέρουμε τι να προσέχουμε, μπορούμε να προστατευτούμε.
- Τροφοδοτεί το φόβο και εξαπλώνεται γρήγορα.
Είναι στη φύση του ανθρώπου να συγκρατεί κυρίως τις αρνητικές πληροφορίες και όχι τόσο τις θετικές — έτσι έχει μάθει να προστατεύεται απ’ τις απειλές. Αυτοί που διακινούν την παραπληροφόρηση το γνωρίζουν καλά αυτό και ποντάρουν σε βαθιά συναισθήματά μας όπως ο φόβος και ο θυμός, για να μας κάνουν να κοινοποιούμε fake news στα κοινωνικά δίκτυα. Γι’ αυτό οι ψεύτικες ειδήσεις εξαπλώνονται μέχρι και έξι φορές πιο γρήγορα από τις πραγματικές!
- Μέσα απ’ τα κοινωνικά δίκτυα, φτάνει σε δισεκατομμύρια κόσμο.
Όσο περισσότερο χρόνο ξοδεύουμε στα κοινωνικά δίκτυα, τόσο περισσότερα χρήματα κερδίζουν αυτές οι εταιρείες. Γνωρίζοντας ότι το ακραίο και σοκαριστικό περιεχόμενο μαγνητίζει την προσοχή μας, προγραμματίζουν τις ιστοσελίδες τους για να το προωθούν. Και καταλήγει να εμφανίζεται σε δισεκατομμύρια χρήστες. Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί ότι οι μεγαλύτερες εφημερίδες του κόσμου πωλούν μερικά εκατομμύρια αντίτυπα, ενώ οι ειδήσεις στο Facebook εμφανίζονται σε περισσότερους από ένα ΔΙΣΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΟ χρήστες ημερησίως.
3. Είναι το όπλο τους εναντίον μας.
Ηγέτες απολυταρχικών κυβερνήσεων, από την Τουρκία και την Βραζιλία ως την Κίνα, χρησιμοποιούν την παραπληροφόρηση ως τη νεότερη εκδοχή της παλιάς γνωστής πολιτικής του «διαίρει και βασίλευε». Αλλά η Ρωσία ξεχωρίζει — διαθέτει τεράστια «εργοστάσια τρολ», όπου ορδές ανθρώπων στρατολογούνται για να δημιουργήσουν εκατομμύρια ψεύτικους λογαριασμούς, με σκοπό τη διάδοση fake news. Και το κρατικό κανάλι ρωσικής προπαγάνδας RT είναι ένα απ’ τα πιο δημοφιλή κανάλια ειδήσεων στο YouTube, με περίπου 2 δισεκατομμύρια προβολές!
4 Σκοτώνει ανθρώπους και δηλητηριάζει τη δημοκρατία.
Η παραπληροφόρηση έχει πυροδοτήσει τη βία στην Ινδία, τη Βραζιλία και την Ελλάδα, αλλά και την μακάβρια εθνοκάθαρση στην Μιανμάρ. Επίσης δηλητηριάζει την πολιτική: Τα fake news υποκίνησαν φαινόμενα όπως Brexit, Μπολσονάρο και Τραμπ. Και μας κάνουν να μην εμπιστευόμαστε τους δημοκρατικούς θεσμούς, τον Τύπο και τους πολιτικούς στο σύνολό τους, δημιουργώντας έτσι εύφορο έδαφος για να ανέβουν στην εξουσία ακραία στοιχεία. Λόγω της παραπληροφόρησης, τα κοινωνικά δίκτυα θεωρούνται πλέον απειλή για τη δημοκρατία.
5. Κανείς δε γλιτώνει.
Είμαστε στο στόχαστρο, ανεξαρτήτως των πολιτικών μας πεποιθήσεων, ως μέρος μιας στρατηγικής που αποσκοπεί στην πόλωση και τη διάβρωση των κοινωνιών μας. Στις ΗΠΑ, ο ρωσικός στρατός των τρολ δημιούργησε μια ψεύτικη σελίδα για το αμερικανικό κίνημα Black Lives Matter, η οποία συγκέντρωσε περισσότερους fans απ’ την αληθινή! Μπορεί να σκέφτεσαι «εγώ όμως δεν την πατάω». Και όμως! Σύμφωνα με μελέτες, ακόμη και οι πιο μορφωμένοι άνθρωποι τείνουν να πιστεύουν τις ψεύτικες ειδήσεις, ενώ οι άνω των 65 ετών είναι πολύ πιο πιθανό να τις διαδώσουν
5 τρόποι να προστατευτούμε απ’ την παραπληροφόρηση
- Αν δεις κάτι, κατάγγειλέ το!
Μην πιστεύεις ό,τι διαβάζεις στο διαδίκτυο. Βρήκες μια τυχαία ανάρτηση στο Facebook με σοκαριστικές πληροφορίες για έναν υποψήφιο; Μη βιαστείς να πιστέψεις όσα λέει! Τσέκαρε ότι προέρχονται από αξιόπιστες πηγές και αν νομίζεις ότι πρόκειται για παραπληροφόρηση, κατάγγειλέ το στα κοινωνικά δίκτυα.
- Διάβαζε έγκυρα μέσα ενημέρωσης
Οι κανονισμοί και ο κώδικας δεοντολογίας που ισχύουν για τις μεγάλες εφημερίδες, τις καθιστούν πολύ πιο αξιόπιστο μέσο από έναν τυχαίο τύπο που ποστάρει κάτι στο διαδίκτυο. Καμία εφημερίδα δεν είναι τέλεια, αλλά τουλάχιστον διασταυρώνουν τις πληροφορίες που δημοσιεύουν και φέρουν ευθύνη! Η συνδρομή σε μια σοβαρή εφημερίδα με ποιοτική δημοσιογραφία είναι μία απ’ τις σημαντικότερες πολιτικές δράσεις της εποχής μας
- Πάρε μέρος στην εκστρατεία για να καθαρίσουμε τα κοινωνικά δίκτυα απ’ τα fake news.
Το Avaaz έχει ένα απλό και αποτελεσματικό σχέδιο για να πιέσει τα κοινωνικά δίκτυα να βάλουν φρένο στην επιδημία της παραπληροφόρησης: να εμφανίζονται διορθώσεις σε κάθε χρήστη που εκτίθεται σε fake news.
- Μην εγκαταλείπεις τη δημοκρατία!
Ο στόχος των τρολ είναι να δημιουργήσουν ένα κλίμα δυσπιστίας, για να απομακρύνουν τους απλούς πολίτες απ’ τη δημοκρατία. Όταν συμβαίνει αυτό, οι φανατικοί εξτρεμιστές κυριαρχούν. Πρέπει να συνεχίσουμε να δίνουμε το παρόν και να ψηφίζουμε, κινητοποιώντας τους φίλους και τους συγγενείς μας να κάνουν το ίδιο — και στη συνέχεια να κρατάμε υπόλογους όσους εκλέγουμε.
- Έχε ελπίδα στην ανθρωπότητα.
Η παραπληροφόρηση τροφοδοτεί τους βαθύτερους φόβους μας, ευνοεί τη φυσική μας τάση προς την αρνητικότητα και φέρνει στην επιφάνεια την οργή και τον κυνισμό που κρύβουμε μέσα μας. Αλλά αν μάθουμε να συζητάμε με όσους δεν σκέφτονται όπως εμείς, με επιχειρήματα, ενσυναίσθηση, προσοχή και σοφία, μπορούμε να παραμερίσουμε τις διαφορές μας. Έχουμε περισσότερα κοινά από αυτά που οι φόβοι μας, μας κάνουν να πιστεύουμε.
Η ανθρωπότητα βρίσκεται στην πιο πετυχημένη φάση της σε πολλά επίπεδα: απ’ τα ανθρώπινα δικαιώματα μέχρι τη δημοκρατία. Είμαστε σε καλό δρόμο για να εξαλείψουμε την παγκόσμια φτώχεια μέσα στη γενιά μας, και πολύ κοντά στην επίτευξη οικουμενικής παιδείας. Είναι σαφές ότι είμαστε σε αυτό σημείο της ιστορίας ακριβώς επειδή η δημοκρατία, η σωστή δημοσιογραφία, υπεύθυνοι πολιτικοί ηγέτες και οι συμπολίτες μας, μας έφεραν ως εδώ. Αλλά οι δυνάμεις που σπέρνουν την παραπληροφόρηση είναι ισχυρές και απειλούν να μας γυρίζουν πίσω. Θέλουν να σκίσουν τις διεθνείς συμφωνίες για το κλίμα, να θαλασσοπνίξουν τους πρόσφυγες και να δώσουν το τελειωτικό χτύπημα στο περιβάλλον. Εθνικιστές σε όλο τον κόσμο αρπάζουν την εξουσία με ψέματα. Επειδή γνωρίζουν ότι η πλειοψηφία δεν συμφωνεί μαζί τους, χρησιμοποιούν εξελιγμένα δίκτυα παραπληροφόρησης στο ίντερνετ για να πορώσουν τη βάση τους και ταυτόχρονα να αποθαρρύνουν τον πιο προοδευτικό κόσμο απ’ το να ψηφίσει. Γι’ αυτό κι ο μεγαλύτερος φόβος τους είναι η υψηλή προσέλευση! Τώραέχουν βάλει στο μάτι τον τελευταίο φάρο ελπίδας — την Ευρώπη. Είτε ζούμε στη Ευρώπη είτε όχι, έχουμε βιώσει την αξία της: Απ’ την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών, μέχρι την προστασία του περιβάλλοντος, η ΕΕ είναι μια σταθερή δύναμη προόδου για τον κόσμο μας. Αν υποκύψει στο μίσος, ο αγώνας για ένα καλύτερο μέλλον θα γίνει πολύ, πολύ πιο δύσκολος.
Παρακάτω ακολουθούν τρία πραγματικά παραδείγματα παραπληροφόρησης.
- Όταν η παραπληροφόρηση χρησιμοποιείται για να τροφοδοτήσει μια γενοκτονία
Ο στρατός της Μιανμάρ χρησιμοποίησε το Facebook για να διαδώσει ψέματα μίσους ενάντια της μειονότητας των Ροχίνγκια. Ψεύτικες κατηγορίες για δολοφονίες και κανιβαλισμό έγιναν viral και χρησιμοποιήθηκαν από την κυβέρνηση για να δικαιολογήσει την εθνοκάθαρση. Τα στρατεύματα έσφαξαν χιλιάδες οικογένειες Ροχίνγκια δολοφονήθηκαν, βίασαν τις γυναίκες και πυρπόλησαν ολόκληρα χωριά. Ο ΟΗΕ το χαρακτήρισε γενοκτονία.
- Όταν ψεύτικες ειδήσεις χρησιμοποιούνται ενάντια ολόκληρων ομάδων, όπως οι πρόσφυγες
Σχεδόν 10 εκατομμύρια άνθρωποι είδαν αυτό το βίντεο που δείχνει πρόσφυγες να λεηλατούν ένα περιπολικό. Είναι εντελώς ψεύτικο – η σκηνή είναι από μια ταινία, και αυτό αποκαλύφθηκε πριν από χρόνια! Αυτό όμως δεν εμπόδισε τις ακροδεξιές ομάδες στην Ιταλία και σε όλη την Ευρώπη να το διαδώσουν ξανά, ακόμα και πριν λίγες εβδομάδες. Και το Facebook δεν έκανε τίποτα, την ώρα που το βίντεο έκανε το γύρο του διαδικτύου, προκαλώντας καχυποψία, εχθρότητα και μίσος απέναντι στους πρόσφυγες.
- Όταν η παραπληροφόρηση χρησιμοποιείται για να πολώσει και να προκαλέσει οργή
Στη Γαλλία, χρήστες του Facebook κοινοποίησαν πάνω από 251.000 φορές μια επικριτική επιστολή του Γάλλου ηθοποιού Ζεράρ Λανβάν προς τον πρόεδρο Μακρόν και την κυβέρνησή του. Ήταν τελείως ψεύτικη, με τον ίδιο τον ηθοποιό να ισχυρίζεται ότι χρησιμοποίησαν παράνομα το όνομά του. Αυτό είναι ένα κλασικό παράδειγμα για το πώς η παραπληροφόρηση χρησιμοποιείται για να δημιουργήσει δυσπιστία προς μια κυβέρνηση, και γι’ αυτό είναι και τόσο μεγάλη απειλή για τη δημοκρατία.