ΘΕΜΑ: ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΕΛΕΓΧΟΙ ΣΤΑ ΚΥΛΙΚΕΙΑ;

ΠΟΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΠΟΙΑ ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ ΝΑ ΠΩΛΟΥΝΤΑΙ ΣΤΑ ΚΥΛΙΚΕΙΑ

ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΣΥΝΗΘΕΙΕΣ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ 767                                                           ΑΘΗΝΑ 18/09/2023

Στις 11 Σεπτεμβρίου τα σχολεία άνοιξαν και το ΠΑΚΟΕ, το οποίο εδώ και 44 χρόνια κάνει αγώνες για την προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας, ενημερώνει γονείς και μαθητές τι μπορούν και τι δεν μπορούν να προμηθεύονται από τα κυλικεία.

Η Πολιτεία ευτυχώς εδώ και πάνω από 10 χρόνια έχει νομοθετήσει έναν κατάλογο των προϊόντων με σκοπό να πωλούνται πιο υγιεινά πράγματα ή τουλάχιστον αυτά που εμπεριέχουν τους μικρότερους κινδύνους για τους μαθητές. Αυτά τα προϊόντα διατίθενται από τα κυλικεία. Τι δεν επιτρέπεται:

Δεν επιτρέπεται η διάθεση σοκολάτας γάλακτος καθώς και σοκοφρέτες.

Δεν επιτρέπεται η διάθεση τσιχλών και καραμελών.

Καφές επιτρέπεται  μόνο για το προσωπικό.

Δεν επιτρέπεται η διάθεση αναψυκτικών νέκταρ φρούτων

Δεν επιτρέπεται η χρήση βουτύρου, μαργαρίνης, μαγιονέζας κλπ.

Δεν επιτρέπεται η διάθεση τυρόπιτας, σπανακόπιτας, πίτσας, ζαμπονοτυρόπιτας, λουκανικόπιτας, πιροσκί, κρουασάν και άλλων προϊόντων ίδιου τύπου

Απαγορεύεται η διάθεση τυποποιημένων milkshakes καθώς και η χρήση έτοιμης σκόνης για milkshake

Δεν επιτρέπονται οι τηγανισμένοι ξηροί καρποί.

Σύμφωνα με την Υγειονομική Διάταξη «Κανόνες υγιεινής σχολικών κυλικείων, καντινών (σταθερών), χώρων εστίασης εντός των σχολείων και καθορισμός των προϊόντων που διατίθενται από αυτά εντός δημοσίων και ιδιωτικών σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης» στα σχολικά κυλικεία επιτρέπεται να πωλούνται τα κάτωθι τρόφιμα:

Φρούτα – Λαχανικά

• Φρέσκα φρούτα−λαχανικά ανάλογα με την εποχή (π.χ. μήλο, αχλάδι, πορτοκάλι, μανταρίνια, μπανάνα, βερίκοκα, ροδάκινο κλπ), καλά πλυμένα και συσκευασμένα σε ατομική μερίδα.
• Αποξηραμένα φρούτα (π.χ. βερίκοκα, δαμάσκηνα, σύκα, σταφίδες, μπανάνες κλπ) χωρίς προσθήκη ζάχαρης, συσκευασμένα σε ατομική μερίδα έως 50γρ.
• Φυσικός χυμός φρούτων ή και λαχανικών που παρασκευάζεται εντός των κυλικείων − καντινών. Δεν επιτρέπεται η προσθήκη σακχάρων ή άλλων γλυκαντικών ουσιών. Συστήνεται να είναι δυνατή η κατανάλωση του άμεσα μετά την παρασκευή του σε ποτήρια μιας χρήσης ανακυκλώσιμου υλικού.
• Φρουτοσαλάτα που παρασκευάζεται εντός των κυλικείων − καντίνων από φρέσκα, καλά πλυμένα φρούτα εποχής. Δεν επιτρέπεται η προσθήκη σακχάρων ή άλλων γλυκαντικών ουσιών.
• Σαλάτα από φρέσκια, καλά πλυμένα λαχανικά που παρασκευάζεται εντός των κυλικείων − καντινών, χωρίς προσθήκη αλατιού. Επιτρέπεται μόνο η προσθήκη ελαιολάδου, ξυδιού η λεμονιού.
• Συσκευασμένοι φυσικοί χυμοί φρούτων και ομοειδών προϊόντων, χωρίς συντηρητικά και χωρίς προσθήκη ζάχαρης, σε ατομική συσκευασία έως και 250ml.

Σχολικά κυλικεία | Γαλακτοκομικά

• Γάλα τυποποιημένο, παστεριωμένο σε ατομική συσκευασία έως 500ml πλήρες και ημιαποβουτυρωμένο (1,5%−1,8% λιπαρά).
• Σοκολατούχο γάλα με χαμηλά λιπαρά (max.1,8%) σε συσκευασία έως 250ml.
• Γιαούρτι τυποποιημένο (έως 5% λιπαρά) χωρίς πρόσθετα σάκχαρα σε ατομική μερίδα έως 200 γραμμάρια .
• Ροφήματα από συνδυασμούς φρέσκου γάλακτος και φρέσκων φρούτων που θα παρασκευάζονται στο κυλικείο. Δεν επιτρέπεται η προσθήκη ζάχαρης. Απαγορεύεται η διάθεση άλλων τυποποιημένων αναλόγων ροφημάτων καθώς και η χρήση έτοιμης σκόνης για την παρασκευή τους.
• Τυριά πολύ σκληρά, σκληρά, ημίσκληρα, μαλακά τυριά. Συστήνονται τυριά παραδοσιακά και ελληνικά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Εξαιρούνται τα ανακατεργασμένα τυριά ή τηγμένα τυριά και ανακατεργασμένα τυριά με αλειφώδη υφή.
• Κουλούρι σησαμένιο ολικής άλεσης πλούσιο σε φυτικές ίνες ή λευκό.
• Κριτσίνια ολικής άλεσης πλούσια σε φυτικές ίνες ή λευκά, σε ατομική συσκευασία έως 50γρ.
• Φρυγανιές ολικής άλεσης πλούσιες σε φυτικές ίνες ή λευκές, σε ατομική συσκευασία έως 50γρ.
• Κράκερς ολικής άλεσης πλούσια σε φυτικές ίνες ή λευκά, σε ατομική συσκευασία έως 50γρ

Τα παραπάνω απλά αρτοπαρασκευάσματα πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προδιαγραφές: Κορεσμένα λιπαρά έως 3% Τράνς λιπαρά έως 0,1 % Νάτριο έως 0,5%

Τρόφιμα στα κυλικεία | Διάφορα αρτοσκευάσματα

• Μουστοκούλουρα σε ατομική μερίδα έως 60γρ.
• Σταφιδόψωμο σε ατομική μερίδα έως 60γρ.
• Μπάρα δημητριακών ολικής άλεσης σε ατομική μερίδα έως 40γρ, η οποία να πληρεί τις ακόλουθες προδιαγραφές: Κορεσμένα λιπαρά έως 3% Τράνς λιπαρά έως 0,1% Νάτριο έως 0,5%
• Επιτρέπεται η διάθεση τυρόπιτας−πίτας λαχανικών σε ατομικές μερίδες των 120 γρ. και με συγκεκριμένες προδιαγραφές: Α) Η λιπαρή ύλη για τη ζύμη−φύλλο πρέπει να είναι αποκλειστικά ελαιόλαδο. Δεν επιτρέπεται η χρήση ζύμης σφολιάτας Β) Το τυρί που θα χρησιμοποιείται στις τυρόπιτες θα πρέπει να αποτελεί τουλάχιστον το 40% του συνολικού βάρους. Συστήνονται τυριά παραδοσιακά και ελληνικά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Απαγορεύεται η χρήση τετηγμένων τυριών.
• Πίτσα με τις παρακάτω προδιαγραφές: Για τη βάση τα επιτρεπόμενα υλικά είναι αλεύρι, αβγό, γιαούρτι, αλάτι και μυρωδικά βότανα. Απαγορεύεται η χρήση ενισχυτικών γεύσης όπως το γλουταμινικό μονο− νάτριο. Για τη γέμιση τα επιτρεπόμενα προϊόντα είναι τυρί, τομάτα, πιπεριές, μανιτάρια, κρεμμύδι, καλαμπόκι. Δεν επιτρέπεται η χρήσησάλτσας και αλλαντικών

Σχολικάκυλικεία | Σάντουιτς

• Τα σάντουιτς/τοστ μπορούν να παρασκευάζονται με συνδυασμούς των τροφίμων των επόμενων παραγράφων. Μπορούν να είναι τυποποιημένα ή να παρασκευάζονται στο χώρο του κυλικείου−καντίνας αυθημερόν.
• Επιτρέπεται η χρήση όλων των ειδών ψωμιού, ολικής άλεσης πλούσιο σε φυτικές ίνες ή λευκό όπως ψωμάκι ατομικό, ψωμί για τοστ, μπαγκέτα, ελληνική πίτα, αραβική πίτα, σησαμένιο κουλούρι. Συστήνεται το ψωμί ολικής άλεσης. Δεν επιτρέπεται το μπριος, το κρουασάν η το πιροσκί. Η ελληνική πίτα δεν πρέπει να περιέχειγλυκουρονικόνάτριο.
• Δεν επιτρέπεται η χρήση άλλων αλλαντικών, εκτός από βραστή γαλοπούλα με τις παρακάτω προδιαγραφές: α) Κορεσμένα λιπαρά έως 1 % β) Νάτριο έως 1 %
• Λαχανικά όλωντωνειδών.
• Ελιές χωρίς το κουκούτσι και πάστα ελιάς.
• Αβγό καλά βρασμένο.
• Από λιπαρές ύλες επιτρέπεται μόνο η προσθήκη ελαιολάδου
• Επιτρέπεται η παρασκευή γλυκών σάντουιτς με συνδυασμό των προαναφερομένων ψωμιών και ως γέμιση 1 κουταλιά της σούπας μέλι ή μέλι με ταχίνι.

Τρόφιμα στα κυλικεία | Γλυκίσματα

• Κρέμα και ρυζόγαλο σε ατομικές μερίδες των 150γρ. (με περιεκτικότητα σε λίπος γάλακτος έως 4%).
• Χαλβάς σε ατομική μερίδα έως 50 γρ.
• Παστέλι σε ατομική μερίδα έως 50γρ.
• Μέλι σε ατομικήμερίδα.
• Σοκολάτα υγείας και γάλακτος σε ατομική μερίδα έως 30γρ.
• Δεν επιτρέπεται η διάθεση τσιχλών και καραμελών.

Ξηροί καρποί στα σχολικά κυλικεία

Στα κυλικεία των σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης επιτρέπονται οι ξηροί καρποί όλων των ειδών χωρίς προσθήκη αλατιού ή ζάχαρης σε ατομική συσκευασία έως 50γρ. Δεν επιτρέπονται οι τηγανισμένοι ξηροί καρποί.

Υγρά τρόφιμα στα κυλικεία των σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

• Εμφιαλωμένο νερό.
• Στα κυλικεία των σχολείων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης επιτρέπονται τα παρακάτω αφεψήματα: χαμομήλι, φασκόμηλο, τσάι του βουνού, χωρίς προσθήκη ζάχαρης ή σύνθετων γλυκαντικών.
• Καφές μόνο για το προσωπικό.
• Δεν επιτρέπεται η διάθεση αναψυκτικών.

Επιτρέπεται η διάθεση και «βιολογικών προϊόντων» όπως αυτά ορίζονται στους Κανονισμούς 834/2007 και 889/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, με την προϋπόθεση ότι αυτά εμπίπτουν στον ανωτέρω κατάλογο.

Δεν επιτρέπεται η διάθεση λειτουργικών τροφίμων ή συμπληρωμάτων διατροφής και προϊόντων που περιέχουν γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς. Δεν επιτρέπεται η διάθεση άλλων προϊόντων, που δεν περιλαμβάνονται στην παρούσα Υγειονομική Διάταξη.

Ας δούμε, όμως, συνολικά την Παιδική Διατροφή:

Αναμφισβήτητα η ισορροπημένη διατροφή κερδίζει όλο και περισσότερο, εφόσον είναι πολύ σημαντικός παράγοντας σε όλα τα στάδια της ζωής. Ωστόσο, ο ρόλος της ισορροπημένης διατροφής είναι ουσιαστικός  στα πρώτα χρόνια της ζωής, καθώς συμβάλλει στη σωματική, νοητική ανάπτυξη, στην πρόληψη εμφάνισης νοσημάτων και το σημαντικότερο, η παιδική ηλικία είναι η κατάλληλη περίοδος για την διαμόρφωση και εδραίωση ισορροπημένων διαιτητικών συνηθειών.

Ο ρόλος της οικογένειας και του γενικότερου περιβάλλοντος (π.χ. φίλοι, σχολείο) είναι πολύ σημαντικός για να τεθούν οι σωστές βάσεις. Όπως αναφέρουν  η μελέτες «ΕΥΖΗΝ και Παιδική Διατροφή» η απόδοση του μαθητή στο σχολείο δεν εξαρτάται μόνο από το πόσο καλά έχει διαβάσει εξίσου σημαντικό ρόλο παίζει και η σωστή διατροφή.

Οι βασικές αρχές  ή μέτρα που πρέπει να προσέξουν οι γονείς για  να βοηθήσουν τα παιδιά και τους έφηβους   να διατηρούν ένα κανονικό βάρος και το ύψος τους και να τρέφονται υγιεινά είναι ευρέως γνωστές:

• Το παιδί πρέπει να μάθει να έχει καθορισμένο ωράριο φαγητού με καλή κατανομή των γευμάτων, απαραίτητα πλούσιο πρωινό, την ελαχιστοποίηση των σνακς και του τσιμπολογήματος.

Μελέτες έχουν δείξει πως τα παιδιά που δεν τρώνε πρωινό, συνήθως έχουν μεγαλύτερο βάρος και χειρότερες επιδόσεις στις εργασίες που απαιτούν εγρήγορση και συγκέντρωση. Έχουν  θέματα  συμπεριφοράς στην τάξη, κουράζονται εύκολα.

Τα παρακάτω πρωινά αποτελούν ενδεικτικές προτάσεις που μπορείτε να έχετε υπόψιν σας για το γεύμα των παιδιών σας, χωρίς να αφορούν κάποια συγκεκριμένη ηλικία. (Κωνσταντίνα Σιάχου. 2023):

• Γάλα με Δημητριακά ολικής άλεσης και φρούτο με άλειμμα καρπού (π.χ κόβουμε μία μπανάνα στη μέση και προσθέτουμε αμυγδαλοβούτυρο ή άλλο άλειμμα – με κακάο ή χωρίς- και αφού ενώσουμε πάλι τα 2 μέρη της, ακολούθως τη κόβουμε σε μπουκιές).
• Γάλα με Δημητριακά ολικής άλεσης, αποξηραμένα φρούτα (π.χ σταφίδες, δαμάσκηνα, βερίκοκα – χωρίς ζάχαρη) και ανάλατους ξηρούς καρπούς (π.χ αμύγδαλα, κάσιους φουντούκια) ή σπόρους (π.χ ηλιόσπορο, κολοκυθόσπορο)
• Γάλα και Τορτίγια/Αράβικη με Φιστικοβούτυρο (προαιρετικά κακάο) και Μπανάνα (μπορείτε να τη ψήσετε στην τοστιέρα για λίγο κι έτσι θα έχετε μια κρέπα!).
• Σουσαμένιο Κουλούρι (Θεσσαλονίκης) με γέμιση από ταχίνι και μπανάνα (ανοίγουμε το κουλούρι και προσθέτουμε αυτά τα 2 υλικά) και Γάλα
• Τοστ (με ψωμί ολικής άλεσης) με Κίτρινο τυρί και Χυμό Ρόδι (100%)
• Φρυγανιές ολικής με βούτυρο και μέλι &Milkshake (γάλα, μπανάνα, κακάο).
• Σπιτική Πίτα (π.χ σπανακοτυρόπιτα) ή Pizza (με τυρί, μανιτάρια, λαχανικά) και Φυσικό Χυμό Πορτοκάλι.
• Ομελέτα με τυρί και ψωμί ολικής άλεσης ή Αυγόφετες φούρνου με τυρί και Φρούτο εποχής.
• Γιαούρτι με βρώμη και φρούτο (π.χ μήλο ή ακτινίδιο ή άλλο).
• Γιαούρτι με Μέλι, αποξηραμένο φρούτο (π.χ σταφίδες άσπρες ή μαύρες) και δημητριακά ολικής.
• Σπιτικά Muffin με αυγό, τυρί και λαχανικά & φρούτο εποχής ή φρέσκο χυμό.
• Γάλα με Κέικ χωρίς ζάχαρη ή Muffin με φρούτο (π.χ μήλου ή μπανάνας) & φρούτο εποχής.
• Γάλα και Pancakes με μέλι και κανέλα ή Κουακερόπιτα (πίτα βρώμης) με μαρμελάδα χωρίς ζάχαρη και φρούτο εποχής.
• Πολύσπορο ψωμί με πάστα ελιάς, φέτα, ντομάτα/τοματίνια & φρούτο εποχής.
• Σπιτικό Ρυζόγαλο με μέλι και φρούτο εποχής
•  1 ποτήρι φυσικό χυμό ή γάλα, 1 βραστό αυγό και 1 φέτα ψωμί ολικής άλεσης

Μικρές λεπτομέρειες:

• Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να τρώνε ποικιλία τροφών (λαχανικά, φρούτα, όσπρια, ψάρια) πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά που δεν περιέχουν πολλά λιπαρά και θερμίδες.
• Ο καλύτερος τρόπος διατροφής που προτείνεται πλέον σε όλες τις χώρες του κόσμου ως η πιο υγιεινή και πρέπει να υιοθετείται απ’ όλη την οικογένεια είναι η μεσογειακή διατροφή η οποία.
• Μπορείτε  να δοκιμάστε καινούργια φαγητά ξανά και ξανά ώσπου να αρέσουν στα παιδιά. Ή να δίνετε διάφορες επιλογές στα παιδιά σας. π.χ μεταξύ δύο λαχανικών. Η επιλογή τους δίνει την ανεξαρτησία που συνήθως ζητάνε.
• Πρέπει οι μερίδες να είναι ελεγμένες και κανονικές (όχι μεγάλη ποσότητα φαγητού). Καλύτερα να βάζουμε μικρότερη ποσότητα στο πιάτο και αν πεινάσουν θα ζητήσουν περισσότερο.
• Δεν πρέπει να δωροδοκείτε τα παιδιά με γλυκά ή παγωτά προκειμένου να κάνουν κάτι που θέλετε ή ως αμοιβή για την υπακοή τους. Να τα ενθαρρύνετε και να τα υποστηρίζεται ψυχολογικά, όχι να τα επικρίνετε.
• Δεν πρέπει να πιστεύουμε σε διάφορες λαϊκές δοξασίες του τύπου «θα πάρει το βάρος σε ύψος» αφού η επιστήμη σπάνια έχει αποδείξει ότι ένα παιδί θα αδυνατίσει από μόνο του.
• Να αποφεύγεται τα παιδιά να τρωνε μπροστά από την τηλεόραση ή μπροστά από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή και να γίνεται προσπάθεια όλη η οικογένεια να τρωει μαζί. Έχει αποδειχθεί πως τα παιδιά που δεν τρώνε στο τραπέζι, τρώνε πιο λίγα φρούτα και λαχανικά και τρώνε πιο πολλά έτοιμα φαγητά.
• Μαγειρεύετε μαζί αφήνοντας τα παιδιά να χρησιμοποιούν τη φαντασία τους.
• Δημιουργήστε κανόνες για φαγητά που θα φάνε π.χ. να μην απαγορεύονται τα αναψυκτικά αλλά να περιορίζονται σε ειδικές περιπτώσεις, όπως γενέθλια και γιορτές.
• Προσφέρετε μικρές ποσότητες γλυκών για να μην νιώθει το παιδί ότι δεν δικαιούται να φάει κάτι γλυκό όταν το θέλει. Από την άλλη μεριά, η με μέτρο κατανάλωση σοκολάτας αυξάνει την παραγωγή ενδορφινών, ουσιών δηλαδή που μας φτιάχνουν τη διάθεση και ενισχύουν τις εγκεφαλικές λειτουργίες. Για αυτό και χαρακτηρίζεται ως «ενισχυτικό» τρόφιμο κατά την περίοδο εξετάσεων και έντονου διαβάσματος. Όμως, χρειάζεται προσοχή, διότι η αλόγιστη κατανάλωση σοκολάτας μπορεί να «εκτοπίσει» άλλα τρόφιμα από το διαιτολόγιο του παιδιού ή να επιδράσει αρνητικά στη ρύθμιση του σωματικού του βάρους. Ίσως, μικρότερης ποσότητας γλυκές απολαύσεις για περισσότερες φορές την εβδομάδα .
• Σημαντικό είναι να προσεχθεί το τι τρώνε τα παιδιά στο σχολείο  στο χώρο που τα παιδιά βρίσκονται το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Γι αυτό πρέπει να ελέγχεται το τι παίρνουν από το σπίτι αλλά και το αν οι σχολικές καντίνες λειτουργούν σε σωστή βάση. Τα σχολικά κυλικεία δεν είναι μόνο εμπόριο αλλά και διατροφική αγωγή των παιδιών.

Το βασικό ερώτημα είναι αν πραγματοποιούνται έλεγχοι στα κυλικεία. γι’ αυτό το ΠΑΚΟΕ θα δημιουργήσει επιστημονική ομάδα, η οποία θα κάνει ελέγχους στα κυλικεία.

Επικίνδυνες συνήθειες διατροφής

Πρέπει ακόμα να σημειωθεί ότι είναι πολύ σημαντική η προετοιμασία του φαγητού γιατί υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι για την ανθρώπινη υγεία αν τα τρόφιμα δεν αποθηκευτούν ή μαγειρευτούν σωστά.

Ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) έχει συντάξει έναν χρήσιμο οδηγό με τις 10 πιο επικίνδυνες συνήθειες που αφορούν την ασφάλεια των τροφίμων αλλά και τις σωστές πρακτικές που οφείλουμε όλοι μας να υιοθετήσουμε.

Η κατανάλωση ορισμένων τροφίμων (π.χ. ωμών ή ατελώς μαγειρεμένων) από άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου

Γιατί είναι λάθος. Η μετάδοση ενός τροφιμογενούς νοσήματος είναι πιο πιθανή και η βαρύτητα της νόσου μεγαλύτερη σε άτομα 65 ετών και άνω, σε παιδιά μικρότερα των 5 ετών, σε ανοσοκατεσταλμένους και εγκύους.

Η σωστή πρακτική. Ατομα που ανήκουν στις ομάδες αυτές θα πρέπει να αποφεύγουν να καταναλώνουν ατελώς μαγειρεμένα ή ωμά ζωικά προϊόντα (κρέας, πουλερικά, αβγά ή θαλασσινά), ωμά ή ατελώς μαγειρεμένα φύτρα αλλά και μη παστεριωμένο γάλα ή χυμό. Στην ίδια λίστα συμπεριλαμβάνονται και τα μαλακά τυριά, εκτός αν αναγράφεται στη συσκευασία ότι έχουν παρασκευαστεί με παστεριωμένο γάλα.

Ο χειρισμός των τροφίμων χωρίς να έχουμε πλύνει τα χέρια μας

Γιατί είναι λάθος. Τα μικρόβια που ενδεχομένως υπάρχουν στα χέρια μπορούν να μεταφερθούν στα τρόφιμα και να τα επιμολύνουν.

Η σωστή πρακτική.Πλένουμε τα χέρια μας με σαπούνι και νερό πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον χειρισμό των τροφίμων, πριν από το φαγητό, μετά τη χρήση της τουαλέτας ΚΑΙ μετά την αλλαγή της πάνας.

Το πλύσιμο του κρέατος, του κοτόπουλου ή της γαλοπούλας πριν από το μαγείρεμα

Γιατί είναι λάθος.Το πλύσιμο ωμού κρέατος, κοτόπουλου, γαλοπούλας ή αβγών μπορεί να προκαλέσει διασπορά μικροβίων στον νεροχύτη, στον πάγκο εργασίας και σε άλλες επιφάνειες της κουζίνας. Με τον τρόπο αυτόν, μπορεί να μιανθούν άλλα τρόφιμα, όπως σαλάτες ή φρούτα.

Η σωστή πρακτική.Δεν πλένουμε το κρέας, το κοτόπουλο, τη γαλοπούλα ή τα αβγά πριν από το μαγείρεμα.

Το ξεφλούδισμα των φρούτων και των λαχανικών χωρίς προηγουμένως να έχουν πλυθεί

Γιατί είναι λάθος. Ο φλοιός των φρούτων και των λαχανικών μπορεί να φιλοξενεί μικρόβια, τα οποία είναι εύκολο να μεταφερθούν στο εσωτερικό των φρούτων και των λαχανικών όταν τα ξεφλουδίζουμε.

Η σωστή πρακτική. Πλένουμε όλα τα φρούτα και τα λαχανικά με τρεχούμενο νερό, ακόμη και αν πρόκειται να τα ξεφλουδίσουμε.

Η τοποθέτηση μαγειρεμένου κρέατος σε σκεύος όπου βρισκόταν ωμό κρέας

Γιατί είναι λάθος. Τα μικρόβια του ωμού κρέατος μπορεί να μεταφερθούν στο μαγειρεμένο κρέας.

Η σωστή πρακτική. Διατηρούμε σε ξεχωριστά σκεύη το ωμό από το μαγειρεμένο κρέας. Το ίδιο ισχύει για τα πουλερικά και τα θαλασσινά.

Το μη επαρκές μαγείρεμα του φαγητού, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για κρέας, πουλερικά, θαλασσινά και αβγά

Γιατί είναι λάθος. Το φαγητό είναι ασφαλές μόνο όταν έχει μαγειρευτεί σε θερμοκρασία τέτοια, ώστε να μην ευνοείται η ανάπτυξη μικροβίων.

Η σωστή πρακτική. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε θερμόμετρο φαγητού ώστε να βεβαιωθούμε ότι μαγειρεύουμε το φαγητό σε ασφαλή θερμοκρασία. Αν δεν υπάρχει θερμόμετρο, μαγειρεύουμε επαρκώς το φαγητό, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για κρέας, πουλερικά, αβγά και θαλασσινά. Ειδικά το κρέας και τα πουλερικά τα μαγειρεύουμε έτσι ώστε ο ζωμός τους να είναι διαυγής και όχι ροζ. Αν το φαγητό δεν σερβιριστεί αμέσως μετά το μαγείρεμα, το διατηρούμε ζεστό (στους 60^° C τουλάχιστον) μέχρι το σερβίρισμα.

Η κατανάλωση ωμής ζύμης και άλλων τροφίμων που περιέχουν ωμά αβγά ή αλεύρι

Γιατί είναι λάθος. Το αλεύρι και τα ωμά αβγά μπορεί να περιέχουνEscherichia coli (E. Coli), Salmonellaή άλλα βακτήρια.

Η σωστή πρακτική. Μαγειρεύουμε ή ψήνουμε επαρκώς τις ζύμες και τα αβγά. Αποφεύγουμε την κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν ωμά ή ατελώς μαγειρεμένα αβγά (π.χ. χειροποίητη μαγιονέζα). Αποφεύγουμε την κατανάλωση ωμής ζύμης που περιέχει αλεύρι ή αβγά. Διατηρούμε την ωμή ζύμη μακριά από παιδιά. Πλένουμε καλά τα χέρια μας και καθαρίζουμε επιμελώς τις επιφάνειες εργασίας και τα σκεύη μετά τον χειρισμό ωμής ζύμης.

Η δοκιμή της γεύσης ή της μυρωδιάς ενός τροφίμου για να ελεγχθεί η καταλληλόλητά του

Γιατί είναι λάθος. Τα μικρόβια που προκαλούν τροφιμογενή νοσήματα δεν γίνονται αντιληπτά με τη γεύση, την όσφρηση ή την όραση. Η δοκιμή ακόμη και μιας πολύ μικρής ποσότητας ενός τροφίμου που δεν έχει συντηρηθεί σωστά μπορεί να προκαλέσει νόσηση.

Η σωστή πρακτική. Στο γράφημα αναγράφεται ο συνιστώμενος χρόνος συντήρησης διαφόρων τροφίμων, εντός του οποίου μπορούν να καταναλωθούν με ασφάλεια.

Η απόψυξη ή το μαρινάρισμα των τροφίμων σε θερμοκρασία δωματίου

Γιατί είναι λάθος. Τα μικρόβια μπορούν να πολλαπλασιαστούν γρήγορα σε θερμοκρασία δωματίου.

Η σωστή πρακτική. Ξεπαγώνουμε κατεψυγμένα τρόφιμα τοποθετώντας τα στο ψυγείο, στον φούρνο μικροκυμάτων ή σε κρύο τρεχούμενο νερό. Τοποθετούμε τα μαριναρισμένα τρόφιμα στο ψυγείο μέχρι να τα μαγειρέψουμε, ανεξάρτητα από το είδος της μαρινάδας που χρησιμοποιούμε.

Η παραμονή του μαγειρεμένου φαγητού σε θερμοκρασία περιβάλλοντος για πολλή ώρα πριν από την τοποθέτησή του στο ψυγείο

Γιατί είναι λάθος. Τα μικρόβια μπορούν να αναπτυχθούν σε ευπαθή τρόφιμα αν αυτά παραμείνουν εκτός ψυγείου για δύο ή περισσότερες ώρες.

Η σωστή πρακτική. Τοποθετούμε τα φαγητά στο ψυγείο εντός δύο ωρών από το μαγείρεμα ή εντός μιας ώρας αν το τρόφιμο είναι εκτεθειμένο σε θερμοκρασία μεγαλύτερη των 32^° C (π.χ. στο αυτοκίνητο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού). Χωρίζουμε τις μεγάλες μερίδες φαγητού σε μικρότερα δοχεία, ώστε να κρυώσουν γρήγορα. Μπορούμε να τοποθετήσουμε ζεστό ή καυτό φαγητό στο ψυγείο, εφόσον είναι συσκευασμένο σε αρκετά μικρές ποσότητες που θα κρυώσουν γρήγορα.

                                                                        Από τη γραμματεία του ΠΑΚΟΕ

Ενδεικτικά σχόλια από την σελίδα μας στο FB