Δελτίο Τύπου 713 / Αθήνα, Παρασκευή 26 Μαΐου 2023
Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΧΕΙ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΤΙ ΓΕΝΙΚΟ, ΤΟΝΙΖΕΙ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΠΑΚΟΕ
ΣΕ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΣΤΟΝ ΣΚΑΪ ΦΜ
Η κλιματική κρίση δεν είναι κάτι γενικό, αλλά έχει ονοματεπώνυμο, δηλαδή, έχει το ονοματεπώνυμο αυτών που μολύνουν και ρυπαίνουν το περιβάλλον, τόνισε ο πρόεδρος του ΠΑΚΟΕ κ. Παναγιώτης Χριστοδουλάκης σε συνέντευξη που παραχώρησε στον ΣΚΑΪ ΦΜ και στη δημοσιογράφο Κατερίνα Δράκου. Το κείμενο της συνέντευξης είναι:
Δ: Θα κάνουμε αυτή τη συζήτηση για το πώς είναι οι θάλασσες, πως είναι τα νερά στα οποία θα κολυμπήσουμε, με τον κ. Παναγιώτη Χριστοδουλάκη, μεταξύ άλλων βέβαια γιατί θα συζητήσουμε πολλά. Ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Κέντρου Οικολογικών Ερευνών είναι μαζί μας και τον ευχαριστώ πάρα πολύ. Γεια σας κύριε Χριστοδουλάκη.
Χ: Καλησπέρα κυρία Δράκου.
Δ: Συνεχίζονται αυτές οι έρευνες που κάνετε και οι μελέτες που κάνετε για τα νερά;
Χ: Ναι συνεχίζονται και θα ολοκληρωθούν στο τέλος του μήνα. Και από την 1η Ιουνίου μέχρι στις 5 Ιουνίου θα γίνει η επεξεργασία και στις 5 Ιουνίου που είναι η Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα με την ευκαιρία αυτής της ημέρας.
Δ: Το έχετε κρατήσει για εκείνη την ημέρα…
Χ: Όχι, είναι το διάστημα που χρειάζεται για την επεξεργασία, για να βγουν τα αποτελέσματα, για όλα αυτά, καταλαβαίνετε
Δ: Καταλαβαίνω. Φαντάζομαι ότι δεν έχουμε να φοβόμαστε ιδιαίτερα πράγματα. Τις προάλλες, τώρα δεν μπορώ να προσδιορίσω ακριβώς, διάβαζε πως πάμε καλά, πως έχουμε ήδη γαλάζιες σημαίες, δηλαδή, έχουμε καλή ποιότητα υδάτων. Δηλαδή, θα πάμε με το καλό, όταν μας επιτρέψει ο καιρός, να κάνουμε τα μπάνια μας, χωρίς να μας προβληματίζει η κατάσταση.
Χ: Αλλοίμονο στα 15.600 χιλιόμετρα ακρών που έχουμε να μην βρούμε έστω και στα 12.500 χιλιόμετρα τις παραλίες για να κάνουμε μπάνιο. Θα ήταν τραγικό.
Δ: Εγώ αναφέρομαι εδώ κοντά, στο λεκανοπέδιο.
Χ: Οι ανθρώπινες δραστηριότητες, εδώ στο λεκανοπέδιο, επειδή πολλές περιοχές ακόμα δυστυχώς δεν έχουν βιολογικό καθαρισμό όπως η Ανατολική Αττική, αντιμετωπίζουν προβλήματα. Δηλαδή, όταν οι βόθροι αδειάζουν απ’ ευθείας στη θάλασσα, τα πρόβλημα είναι μεγάλο, ιδιαίτερα όπως καταλαβαίνετε το πρόβλημα για τις γυναίκες με κολπίτιδες και σαλπιγγίτιδες θα είναι μεγάλο. Γι’ αυτό θέλει ιδιαίτερη προσοχή. Γι’ αυτό και εμείς έχουμε καταρτίσει έναν δεκάλογο του λουόμενου, ο οποίος θα ανακοινωθεί άμεσα, την επόμενη εβδομάδα και θα λέμε τι πρέπει να προσέχει ο κολυμβητής. Εμείς το κάνουμε αυτό 44 χρόνια.
Δ: 44 χρόνια. Πάρα πολλά χρόνια και έχουν δει πάρα πολλά τα μάτια σας. Κάποια καταγγελία που οδήγησε σε μελέτη και η οποία μελέτη να επιβεβαίωσε την καταγγελία και να έχει φτάσει ποιο πάνω και να έχει διορθωθεί το θέμα, το έχετε δει ή είναι κάτι που σπανίζει;
Χ: Αρκετές καταγγελίες εδώ και χρόνια. Έχουμε κάνει τη μελέτη, την έρευνα, έχουμε διαπιστώσει το πρόβλημα, το στέλνουμε στις αρμόδιες αρχές και κάποια στιγμή πέφτουν επάνω στο πρόβλημα και το λύνουν. Για παράδειγμα έπρεπε να περάσουν 30-40 χρόνια για να λειτουργήσει ο πρώτος βιολογικός καθαρισμός το 1999 στην Ψυτάλλεια.
Δ: Κάλιο αργά, παρά ποτέ. Τώρα, κοιτούσα την ιστοσελίδα σας, όπου μπορεί να μπει κανείς και να δει δημοσιευμένα και τα Δελτία Τύπου του ΠΑΚΟΕ και διάφορα άρθρα. Μου έκανε εντύπωση αυτό για το μέλι. Γιατί επιλέξατε και εσείς να αναδείξετε τη νοθεία του μελιού.
Χ: Χθες βγήκε η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και μίλησε για τις παρενέργειες και έβγαλε και μια οδηγία, να την πούμε έτσι, για τα γλυκαντικά. Και επειδή ακριβώς.
Δ: Την είδα και εγώ και αν κατάλαβα καλά, κάποιες γλυκαντικές ουσίες θεωρούνται κάπως ύποπτες.
Χ: Όχι κάπως, αρκετά ύποπτες. Σε μακροχρόνια βάση τα προβλήματα δεν αντιμετωπίζονται. Δηλαδή, η έλλειψη ζάχαρης από ένα συγκεκριμένο προϊόν, η αντικατάστασή της με ουσίες που είναι εντελώς διαφορετικές από τη ζάχαρη, δημιουργεί ένα τεράστιο πρόβλημα. Καραμελωμένο χρώμα, που είναι κάτι που μπαίνει και στο μέλι και δυστυχώς είναι μία χρωστική ουσία και είναι επικίνδυνη για τη δημόσια υγεία. Γι’ αυτό έβγαλε αυτή την οδηγία και ελπίζω να πάει στην Ευρωπαϊκή Ένωση για να γίνει οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να πάει σε όλα τα κράτη μέλη, έτσι ώστε να βγει μία άκρη. Γιατί πολλές ουσίες γλυκαντικές, οι οποίες αντικαθιστούν την ζάχαρη είναι πολλές φορές επικίνδυνες.
Δ: Παλιά μιλάγαμε για την ασπαρτάμη και μετά από δέκα χρόνια ποινικοποιήθηκε εντός εισαγωγικών.
Χ: Ακριβώς και τώρα αρχίζουν να συζητούν για την στέβια και αυτό είναι πρόβλημα, γιατί η στέβια θεωρείται φυτικό προϊόν, το οποίο δεν έχει επιπτώσεις στην υγεία και τώρα μελέτες που κάνουν Γάλλοι και Ολλανδοί διαπιστώνουν άλλα πράγματα. Τώρα τι κρύβεται πίσω από αυτές τις μελέτες πρέπει να είναι θεός κάποιος για να δει τι ακριβώς συμβαίνει.
Δ: Να αυτό που λέτε είναι αλήθεια, το κατά πόσο αυτά που διαβάζομαι θα τα δεχόμαστε. Γιατί ο ΠΟΥ ήταν ξεκάθαρος. Έβαλε τη στέβια στη λίστα με τα επικίνδυνα γλυκαντικά. Και είναι μία τάση η στέβια τον τελευταίο καιρό. Τώρα αυτό δεν ξέρω αν θα πρέπει να το δεχτούμε έτσι εν ριπή οφθαλμού. Το θέμα, όμως, του μελιού είναι μεγάλο.
Χ: Ναι είναι τεράστιο. Είναι τραγικό. Όταν το 50% των μελιών που κυκλοφορούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μαϊμού, εκεί δημιουργείται ένα τεράστιο πρόβλημα. Δεν είναι μόνο το ότι επιδρά στη δημόσια υγεία αρνητικά. Είναι και πολιτικό το πρόβλημα, είναι και οικονομικό το πρόβλημα γιατί αυτό το 50% νοθευμένο εννοούμε ότι το μισό μέλι που κυκλοφορεί είναι στη μαύρη αγορά. Που σημαίνει μία τεράστια απώλεια εσόδων για το κράτος, αλλά και για τους παραγωγούς. Είναι μία αλυσίδα και δυστυχώς είναι κάτι που δεν πάει καλά. Λυπάμαι που θα το πω, αλλά φορείς του δημοσίου, που είναι το Γενικό Χημείο του Κράτους και ΕΦΕΤ, βγάζουν ανακοινώσεις και λένε ότι δεν μπορούν ότι δεν μπορούν να μετρήσουν τη γλυκαντική ουσία που λέγεται καραμελόχρωμα. Εκεί μπαίνει ένας μεγάλος προβληματισμός για τον καταναλωτή και σε όλους εμάς τους πολίτες που ζητάμε από τον ΕΦΕΤ να δώσει μία απάντηση. Και η απάντηση που δίνει είναι ότι δεν ξέρει. Ε, τότε πως θα μάθουμε.
Δ: Είναι κάπως γενικόλογοι γιατί υπάρχει μία ασάφεια και μία σύσταση να μην αγοράζομαι μέλι που δεν έχει σήμανση. Γιατί αυτό είναι μία συνηθισμένη τακτική να αγοράζουμε μέλι από πλανόδιους, ειδικά στην περιφέρεια και το παίρνουμε για καλύτερο. Το κάνουμε για να φάμε μέλι αγνό.
Χ: Καλά το είπατε. Υποτίθεται.
Δ: Φαντάζομαι θα υπάρχουν πλανόδιοι που πουλάνε μέλι ανόθευτο. Δεν σημαίνει ότι το κάνουν όλοι.
Χ: Στην Ελλάδα υπάρχουν χιλιάδες μελισσοκόμοι, δεν είναι ένας και δύο. Είναι επάγγελμα που λειτουργεί και συντηρεί ολόκληρες οικογένειες. Αν για παράδειγμα πούμε ότι είναι 25.000 μελισσοκόμοι επί τρία άτομα η κάθε η οικογένεια. Είναι ένα σεβαστό ποσοστό ανθρώπων στην Ελλάδα που ζει από αυτή τη δουλειά.
Δ: Και τεράστιος τζίρος.
Χ: Ναι 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ.
Δ: Είναι πάρα πολλά τα λεφτά.
Χ: Ακριβώς και να φανταστείτε ότι το μέλι γίνεται από μία μελισσούλα. Δηλαδή, είναι ένα προϊόν που γίνεται, όπως έχουμε τον αέρα και κάνουμε την ανεμογεννήτρια ή τα φωτοβολταϊκά που παίρνουμε από τον ήλιο. Είναι ένα προϊόν δοσμένο από τη φύση. Γι’ αυτό είναι μικρό το κόστος παραγωγής του. Και βλέπεις ένα μέλι Κρητικό θυμαρίσιο να πουλιέται 25 ευρώ το κιλό. Αυτό το πράγμα είναι ανεπίτρεπτο και είναι ανεξέλεγκτη η αγορά. Σε αυτό το σημείο φτάνουμε με δεδομένο ότι τα άλλα μέλια είναι νοθευμένα, ας πάρουμε ένα μη νοθευμένο μέλι. Αλλά πως διαπιστώνουμε ότι δεν είναι νοθευμένο; Αν ζαχαρώνει ή δεν ζαχαρώνει; Αν βράζει ή δεν βράζει; Αν γίνεται υγρό ή δεν γίνεται υγρό; Λυπάμαι, αλλά αυτές είναι τεχνικές που δεν είναι εφαρμόσιμες για κάποιον που θέλει να αγοράσει ένα μέλι της προκοπής.
Δ: Το θέμα είναι ότι ξεκινάς με κίνητρο ποιο είναι το καλύτερο για σένα, για την υγεία σου, για την οικογένειά σου και στο τέλος καταλήγεις να έχεις πέσει θύμα απάτης. Και δεν είναι μόνο το μέλι είναι και άλλα προϊόντα.
Χ: Πολλά. Το λάδι, το γάλα. Το λάδι που είναι βασικό για την ποιότητα της τροφής μας και γενικότερα για τον ανθρώπινο οργανισμό. Και στο τέλος να ψαχνόμαστε αν το λάδι αυτό έχει μέσα πυρηνέλαιο, έχει σπορέλαιο μέσα, έχει νερό μέσα.
Δ: Το τι βάζουμε στο πιάτο μας κ. Χριστοδουλάκη είναι κάτι πολύ γενικό.
Χ: Η βασική συνταγή είναι μπορείς να παράγεις μόνος σου. Εγώ για παράδειγμα έχω ένα κτήμα που τα παράγω όλα.
Δ: Είστε τυχερός και προνομιούχος. Βασικά μπορείτε εκεί να εκτονώνεστε.
Χ: Αυτό το δίνω σαν ιδέα γιατί το μέλλον δεν είναι ωραίο. Γιατί η πορεία της ρύπανσης, της μόλυνσης των νερών, η πορεία γενικά του αέρα και η ακρίβεια όπως πηγαίνει από χρόνο σε χρόνο θα είναι φαινόμενα αρνητικά για την ποιότητα της διατροφής μας και της υγείας μας.
Δ: Αλήθεια γι’ αυτό το θέμα, για το οποίο έχουμε ανοίξει διάλογο με τους ακροατές μας, εσείς πιστεύετε στην κλιματική κρίση με αυτή την τραγική έννοια που της αποδίδουν κάποιοι επιστήμονες. Συζητούσαμε για παράδειγμα για τις λίμνες.
Χ: Ανοίξατε μία μεγάλη συζήτηση και χαίρομαι γι’ αυτό. Εμείς στα 44 χρόνια λειτουργίας μας έχουμε κάνει 25.000 έρευνες. Το νέφος στην Αθήνα το ανακαλύψαμε εμείς το 1979. Με το συγχωρεμένο Δημήτρη Τριχόπουλο είχαμε κάνει πολλές έρευνες. Αυτό που διαπιστώνεται είναι ότι εάν η κλιματική κρίση, η κλιματική αλλαγή δεν έχει ονοματεπώνυμο για μένα είναι μία παρωδία.
Δ: Μήπως το ονοματεπώνυμο είμαστε όλοι εμείς;
Χ: Όχι μην το γενικεύουμε. Μην το βάζουμε σε μία σφαίρα συνολικά και λέμε ότι όλοι έχουμε την ευθύνη μας. Έχουμε την ευθύνη μας γιατί είμαστε συμμέτοχοι σε μία διαδικασία, για την οποία εγώ δεν συμφωνώ και πολλοί άλλοι δεν συμφωνούν. Αλλά δεν μπορεί να είστε εσείς υπεύθυνη που κάνετε μία εκπομπή στο ραδιόφωνο το ίδιο με έναν βιομήχανο οποίος ασύστολα ρυπαίνει το περιβάλλον. Ένας βιομήχανος είναι αυτός. Ονοματεπώνυμο έχει. Δεν μπορεί να είστε εσείς συνυπεύθυνη στο ίδιο ποσοστό που είναι αυτός ο βιομήχανος ή η ΔΕΗ για παράδειγμα που μας ανάβει τα φώτα όπως λέμε ή μας αλλάζει τα φώτα. Γιατί το διοξείδιο του άνθρακα που παράγει η ΔΕΗ το πληρώνουμε εμείς. Δηλαδή το ένα δισεκατομμύριο που πληρώνει η ΔΕΗ σαν φόρο για τον άνθρακα είναι λεφτά που παίρνει από εμάς η ΔΕΗ. Δεν τα παίρνει από κανέναν άλλο. Δεν έχει δικό του ταμείο ο Διευθύνων Σύμβουλος, δεν τα πληρώνει από την τσέπη του ο Πρόεδρος της ΔΕΗ. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 300 βιομηχανίες στα Οινόφυτα. Αυτές οι 300 βιομηχανίες ρυπαίνουν και κάθε μία έχει ονοματεπώνυμο. Δηλαδή, ρυπαίνει και η ρύπανση αυτή δεν μπορεί να είναι ισοδύναμη με το αποτύπωμα του διοξειδίου του άνθρακα του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά. Πρέπει να το δούμε πιο ανοιχτά και να στοχεύουμε σε κάτι. Γιατί μιλάμε γενικά για την κλιματική κρίση και την κλιματική αλλαγή, αλλά δεν έχω ακούσει κάποιον να στοχεύει σε κάτι.
Δ: Στόχοι έχουν μπει και πάρα πολύ υψηλοί. Τώρα αν θα τηρήσουν το χρονοδιάγραμμα είναι άλλη ιστορία.
Χ: Οι στόχοι για το διοξείδιο του άνθρακα για να πάρουμε ένα παράδειγμα, σας πληροφορώ ότι για το 2021 η παραγωγή του διοξειδίου του άνθρακα στον πλανήτη ήταν Χ. Το 2022 ήταν διπλάσια παρά το γεγονός ότι έχουν υπογραφεί πρωτόκολλα, μνημόνια, προγραμματικές συμβάσεις. Δεν φταίνε οι πολίτες που είναι 7,5-8 δισεκατομμύρια στον πλανήτη. Φταίνε συγκεκριμένα συμφέροντα και το ξέρετε καλά. Καταλαβαίνετε τι θέλω να πω;
Δ: Το καταλαβαίνω και γενικότερα είναι μία συζήτηση που κατά κάποιο τρόπο είναι αντιφατική. Και φαντάζομαι αυτά τα συμφέροντα είναι μέσα στους χώρους που λαμβάνονται οι αποφάσεις.
Χ: Ακριβώς. Ξέρετε πόσες χιλιάδες σελίδες γι’ αυτή τη λεγόμενη κλιματική κρίση ή κλιματική αλλαγή όπως θέλουμε να την πούμε; Γύρω στα 10 δισεκατομμύρια σελίδες. Ηλεκτρονικές όχι χάρτινες.
Δ: Μιλάμε όμως και για τα ενεργειακά τεκταινόμενα και διαβάζω ένα άρθρο ποιες είναι οι επόμενες ενεργειακές επενδύσεις. Θα είναι το λίθιο, η εξόρυξη λιθίου.
Χ: Μην μου ανοίγετε αυτή την κουβέντα για το λίθιο. Τι φταίνε γύρω στα 3 με 4 εκατομμύρια ανθρώπων των οποίων η υγεία επηρεάζεται από την εξόρυξη λιθιού και εκατοντάδες πεθαίνουν κάθε χρόνο. Εκεί που παράγεται το λίθιο. Αυτό το λίθιο όταν τελειώνει η ζωή του μετά από 15-20 χρόνια πως θα μείνει. Όπως με τους καταλύτες, για τους οποίους τι κάνουμε, τους ρίχνουμε στη χωματερή. Αλλά ο καταλύτης έχει στα συστατικά του γύρα στα 10 βαριά μέταλλα που είναι επικίνδυνα. Τι έγιναν αυτά; Στη χωματερή. Που είναι αυτά. Στον υδροφόρο ορίζοντα. Λέμε για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Οι μπαταρίες των αυτοκινήτων που θα πάνε; Ξέρετε η ζωή τους πόση είναι;
Δ: Όχι.
Χ: Είναι 3,5 με 4 χρόνια. Τα θα γίνει μετά; Αυτές οι μπαταρίες δεν ανακυκλώνονται.
Δ: Λέτε ότι κάνουμε ένα βήμα εμπρός και δύο πίσω.
Χ: Και δεν είναι μόνο αυτό. Το σύστημα της φόρτισης είναι τεράστιο. Παίρνεις ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο με 30.000-40.000 ευρώ και στο τέλος, τέλος πάς για 300 χιλιόμετρα και μετά περιμένω. Τι περιμένω; Το τρένο; Περιμένω το φορτιστή, αλλά φορτιστής δεν υπάρχει.
Δ: Θα τα φτιάξουμε, είπαμε υπάρχουν στόχοι.
Χ: Ναι αλλά να προχωρούν και να λύνονται τα θέματα. Το σημαντικό θέμα, όμως, είναι ότι η διατροφή μας πρέπει να γίνει πιο οργανωμένη και να ελέγχεται γιατί το πρόβλημα στην Ελλάδα είναι στους ελεγκτικούς μηχανισμούς. Αν υπήρχαν ελεγκτικοί μηχανισμοί από συγκεκριμένες, ειδικευμένους, εξατομικευμένους ανθρώπους, οι οποίοι να πιστεύουν σε αυτό που κάνουν και όχι να παίρνουν το λάδωμα και να μην κάνουν τίποτα από αυτό που πρέπει να κάνουν γιατί υπάρχει ένα ποσοστό 5%-10%, μίας τέτοιας διαπλοκής.
Δ: Δεν είναι όλοι έτσι. Τα μπλέξαμε κάπως, αλλά οι ζωντανές συζητήσεις έτσι είναι. Σας ευχαριστώ.
Χ: Και εγώ κυρία Δράκου.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Στην ιστοσελίδα του ΠΑΚΟΕ και στο facebook το ηχητικό της συνέντευξης του κ. Παναγιώτη Χριστοδουλάκη
