Δελτίο Τύπου: 596- Αθήνα, 19/01/22 Αποκαλυπτική έρευνα – Δείτε τι μας απάντησαν οι καταστηματάρχες, οι πολίτες και οι δημοτικοί άρχοντες του Δήμου Τανάγρας. Λένε το νερό-νεράκι. Οι απόψεις πολιτών και εκπροσώπων διίστανται. Τι ισχύει πραγματικά;
Δελτίο Τύπου: 596- Αθήνα, 19/01/22
«Ακόμα και στο μαγείρεμα βάζω εμφιαλωμένο νερό, γιατί φοβάμαι !»
10 Ιανουαρίου 2022: Εθελοντές συνεργάτες του ΠΑΚΟΕ πραγματοποίησαν δειγματοληψίες νερού και συνεντεύξεις με πολίτες, καταστηματάρχες και εκπροσώπους της Δημοτικής Αρχής, στις δημοτικές ενότητες του Δήμου Τανάγρας (Δήλεσι, Αυλίδα, Σχηματάρι, Τανάγρα και Οινόφυτα).
Οι θέσεις, δειγματοληψίες και τα αποτελέσματα των αναλύσεων, παρατίθενται παρακάτω, καθώς και τα συμπεράσματα από αυτές.
Στην συνέχεια παραθέτουμε τις ερωτήσεις και απαντήσεις που πήραμε από την συζήτηση που είχαμε με τους πολίτες.
Πίνακες αποτελεσμάτων
Πίνακας θέσεων δειγματοληψίας και Αποτελεσμάτων Χημικών Αναλύσεων σε νερό ανθρώπινης κατανάλωσης από Δήλεσι, Σχηματάρι, Αυλίδα, Τανάγρα και Οινόφυτα, στις 10 / 01 / 2022.
Πίνακας θέσεων δειγματοληψίας και Αποτελεσμάτων Χημικών Αναλύσεων σε επιφανειακά νερά ποταμού Ασωπός, στις 10 / 01 / 2022.
Τα όρια του εξασθενούς χρωμίου
Το χρώμιο είναι ευρέως διαδεδομένο στη φύση με φυσική αφθονία στο φλοιό της Γης 100 ppm. Τα φυσιολογικά επίπεδά του στα μη ρυπασμένα επιφανειακά ύδατα κυμαίνονται στην περιοχή 1 – 10 μg/L, ενώ στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης οι συγκεντρώσεις του βρίσκονται στην περιοχή 0,4 – 8 μg/L. Στον αέρα βρίσκεται σε συγκεντρώσεις μικρότερες του 0,1 μg/m3. Η περιεκτικότητα των περισσότερων πετρωμάτων σε χρώμιο κυμαίνεται από 5 έως 1800 mg/kg. Στα περισσότερα εδάφη υπάρχει σε χαμηλές περιεκτικότητες (2-60 mg/kg). Μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό είναι διαθέσιμο στα φυτά (μέχρι 0,19 mg/kg) και δεν έχει διευκρινιστεί επαρκώς το κατά πόσο το χρώμιο είναι γι’ αυτά ένα απαραίτητο ιχνοστοιχείο.
O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει ως ανώτατο όριο συγκέντρωσης ολικού χρωμίου στο πόσιμο νερό τα 50 μικρογραμμάρια ανά λίτρο, χωρίς να κάνει όμως το διαχωρισμό μεταξύ τρισθενούς και εξασθενούς. Έτσι, ακόμα και όταν το εξασθενές, που είναι άκρως τοξικό, είναι 48 μικρογραμμάρια, θεωρείται σύμφωνα με τη νομοθεσία ότι δεν υπάρχει πρόβλημα.
Oι περισσότεροι ειδικοί όμως διαφωνούν, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχουν ασφαλή όρια για την προστασία μας από καρκινογόνους παράγοντες και ότι όσο πιο χαμηλή είναι η έκθεσή μας σε αυτές τόσο το καλύτερο. Πολλοί μάλιστα τονίζουν ότι το εξασθενές χρώμιο πρέπει να είναι μηδενικό στο πόσιμο νερό.
Το καταπινόμενο Cr(VI), όπως άλλωστε και το εισπνεόμενο, είναι εξαιρετικά βλαπτικότερο έναντι του Cr (ΙΙI). Συνεπώς η εμμονή των πολιτικών αρχών να μη θεσπίζουν ακόμη ξεχωριστό επιτρεπόμενο όριο για το Cr(VI), πολύ κατώτερο του ισχύοντος, βρίσκεται σε κατάφωρη αντίθεση με τα δεδομένα της επιστήμης. Αναφέρεται σχετικά ότι η Πολιτεία της Καλιφόρνια, υπό την πίεση προφανώς και της «υπόθεσης Μπρόκοβιτς», έχει ήδη υποβιβάσει το όριο του Cr(VI) στο πόσιμο νερό δύο φορές: Την πρώτη φορά σε 2μg/l και τη δεύτερη σε 0,2μg/l. Η Ιταλία έχει θέσει ως όριο τα 5μg/l.
* Σύμφωνα με την Οδηγία 2008/105/ΕΚ σχετικά με πρότυπα ποιότητας περιβάλλοντος στον τομέα της πολιτικής των υδάτων, η συγκέντρωση νιτρικών πρέπει να είναι μικρότερη από 7mg/l.
* Σύμφωνα με την Οδηγία 75/440/ΕΟΚ, η συγκέντρωση Νιτρικών πρέπει να είναι μικρότερη από 50mg/l σε περιπτώσεις ιδιαιτέρων κλιματολογικών συνθηκών, με ενδεικτική τιμή τα 25mg/l.
**Αριθμ. 20488 Αρ. Φύλλου 749 31 Μαΐου 2010 Καθορισμός Ποιοτικών Περιβαλλοντικών Προτύπων στον ποταμό Ασωπό και Οριακών Τιμών Εκπομπών υγρών βιομηχανικών αποβλήτων στη λεκάνη απορροής του Ασωπού. η συγκέντρωση των Νιτρικών ορίζετε σε 3,5 – 6 mgNO3−N /l
* Σύμφωνα με την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων, η συγκέντρωση του Ολικού Φωσφόρου πρέπει να είναι μικρότερη από 2,0mg/l.
*Σύμφωνα με την Οδηγία 2008/105/ΕΚ σχετικά με πρότυπα ποιότητας περιβάλλοντος στον τομέα της πολιτικής των υδάτων, η συγκέντρωση ολικού Φωσφόρου πρέπει να είναι μικρότερη από 1mg/l.
*Σύμφωνα με την Οδηγία 75/440/ΕΟΚ, η συγκέντρωση φωσφορικών πρέπει να είναι μικρότερη από 0,4 (ύδατα Α1) και 0,7 mg/l (ύδατα Α2 και Α3).
** ΚΥΑ Αρ. οικ. 46399/1352. Αρ. φ 438. 3-07-1986: απαιτούμενη ποιότητα των επιφανειακών νερών που προορίζονται για «πόσιμα» «κολύμβηση» «διαβίωση ψαριών» «καλλιέργεια και αλιεία», η συγκέντρωση των Φωσφορικών πρέπει να είναι από 0,4 έως 0,7 Ρ2Ο5mg/l, και των Νιτρικών 25 – 50 mgNO3−N/l.
** ΚΥΑ Αριθμ. οικ. 100079 Αρ. Φύλλου 135. 22 – 01 – 2015. Τροποποίηση της υπ’ αριθμ. 20488/2010 κοινής υπουργικής απόφασης «Καθορισμός Ποιοτικών Περιβαλλοντικών Προτύπων στον ποταμό Ασωπό και Οριακών Τιμών Εκπομπών υγρών βιομηχανικών αποβλήτων στη λεκάνη απορροής του Ασωπού (Β΄ 749)» και συναφείς διατάξεις. Στο Πίνακας 6: Οριακές Τιμές Εκπομπών λοιπών φυσικοχημικών παραμέτρων, αναφέρετε η συγκέντρωση του Ολικού Φωσφόρου 5 mg/l, Νιτρικών 11 mgNO3−N/l.
Πίνακας θέσεων δειγματοληψίας και Αποτελεσμάτων Μικροβιολογικών Αναλύσεων σε νερό ανθρώπινης κατανάλωσης από Δήλεσι, Σχηματάρι, Αυλίδα, Τανάγρα Οινόφυτα, στις 10 / 01 / 2022.
Πίνακας θέσεων δειγματοληψίας και Αποτελεσμάτων Μικροβιολογικών Αναλύσεων σε επιφανειακά νερά ποταμού Ασωπός, στις 10 / 01 / 2022.
Συμπεράσματα
Από τους προαναφερόμενους πίνακες διαπιστώνεται ότι το νερό ανθρώπινης κατανάλωσης δεν παρουσιάζει πρόβλημα στις μικροβιολογικές παραμέτρους, ενώ στις χημικές εντοπίζεται πρόβλημα στα φωσφορικά ιόντα και στα δείγματα από τον Ασωπό ποταμό, διαπιστώνεται η παρουσία μικροβίων πάνω από τα επιτρεπτά όρια, καθώς και η παρουσία εξασθενούς χρωμίου φωσφορικών, νιτρικών ιόντων καθώς και υψηλά χημικά καταναλισκόμενο οξυγόνο, γεγονός που μας επιτρέπει να διατυπώσουμε την άποψη ότι πρόκειται για ανεξέλεγκτα βιομηχανικά απόβλητα.
Τι κατέδειξε η έρευνα από τις συζητήσεις που είχαμε με κατοίκους, καταστηματάρχες, και υπεύθυνους της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Οι Συνεντεύξεις
Καταστηματάρχες
Ερώτηση
Πιστεύετε ότι το νερό που πίνετε είναι καθαρό και ποιοτικά υγιεινό;
Απάντηση
Δήλεσι
Στο Δήλεσι, ρωτήσαμε 4 καταναλωτές και μας απάντησα και οι 4 ότι δεν εμπιστεύονται το νερό της περιοχής τους, ότι δεν είναι καθαρό.
Συγκεκριμένα, μια κοπέλα που εργαζόταν σε φούρνο μας απάντησε:
«Έχω σταματήσει να πίνω νερό από την βρύση από το 2006. Είχαμε πολλά προβλήματα, ανοίγαμε το νερό και έτρεχε λάσπη. Ακόμα και στο μαγείρεμα βάζω εμφιαλωμένο, γιατί φοβάμαι μήπως είναι καρκινογόνο».
Και μια άλλη κυρία μας είπε:
«Εγώ πίνω εμφιαλωμένο, και εμφιαλωμένο χρησιμοποιώ μέχρι και στο μαγείρεμα, γιατί της βρύσης δεν το εμπιστεύομαι».
Μια άλλη κυρία μας είπε:
«Δεν πίνω νερό από την βρύση. Δεν το χρησιμοποιώ ούτε στο μαγείρεμα, ούτε πουθενά».
Σχηματάρι
Στο Σχηματάρι, ρωτήσαμε 3 καταστηματάρχες. Οι 2 μας απάντησαν ότι θεωρούν ότι είναι καθαρό και ποιοτικά υγιεινό. Ο ένας μας είπε πως δεν πιστεύει ούτε ότι είναι καθαρό, ούτε ότι είναι ποιοτικά υγιεινό.
Αυλίδα
Ρωτήσαμε 4 καταστηματάρχες, οι 3 μας είπαν ότι δεν το εμπιστεύονται, ο ένας μας απάντησε ότι το βρίσκει μια χαρά.
Συγκεκριμένα μια ιδιοκτήτρια ζαχαροπλαστείου δήλωσε:
«Όχι. Χρησιμοποιώ νερό μόνο με φίλτρο. Μόνο στην λάντζα δεν χρησιμοποιώ φίλτρο. Πριν από δέκα χρόνια είχα το HACCP, και όταν έπαιρναν δείγμα από το ζαχαροπλαστείο, είχαν βρει το νερό πολύ καθαρό. Όταν όμως σταμάτησα το HACCP, δεν γνώριζα από εκεί και πέρα τι γίνεται».
Ένας άλλος κύριος μας απάντησε:
«Εδώ και δέκα χρόνια δεν πίνω νερό από τη βρύση, γιατί μύριζε και είχε περίεργο χρώμα. Εγώ και η οικογένειά μου μόνο εμφιαλωμένο νερό πίνουμε».
Ο ιδιοκτήτης ενός ιχθυοπωλείου μας απάντησε επί λέξη:
«Όχι, αφού έχει μέσα αμίαντο. Δεν πίνω νερό από την βρύση, αλλά το χρησιμοποιώ στο μαγείρεμα .Όσο καλό κι αν είναι το δίκτυο χαλάει από τον αμίαντο. Ο αμίαντος έχει καταργηθεί σε όλο τον κόσμο, είναι καρκινογόνος».
Τανάγρα
Στην Τανάγρα ρωτήσαμε έναν ιδιοκτήτη καταστήματος, καθώς δεν βρήκαμε κάποιο άλλο ανοιχτό, και μας απάντησε ότι είναι καθαρό.
Οινόφυτα
Στα Οινόφυτα ρωτήσαμε δύο καταστηματάρχες. Ο ένας μας απάντησε αρνητικά, ο άλλος είπε ότι δεν γνωρίζει και ότι πίνει μόνο εμφιαλωμένο και εκείνος και η οικογένειά του.
Ερώτηση
Σας έχουν ενημερώσει οι «Αρχές» την τελευταία διετία για την ποιότητα του νερού που πίνετε (γραπτά ή προφορικά);
Απαντήσεις
Δήλεσι
Οι 2 από τους 4 είπαν ότι τους ενημερώνουν οι αρχές, ενώ οι υπόλοιποι απάντησαν αρνητικά.
Συγκεκριμένα, ένας καταστηματάρχης μας απάντησε:
«Μας ενημερώνουν οι αρχές ότι είναι καλό, αλλά δεν τους εμπιστεύομαι. Μας λένε ότι είναι σαν της Αθήνας, τύπου ΕΥΔΑΠ».
Σχηματάρι
Από τους 3 καταστηματάρχες που ρωτήσαμε όλοι απάντησαν διαφορετικά. Ο ένας μας είπε ότι δεν γνωρίζει, ο άλλος ότι του ενημερώνουν τακτικά, και ο άλλος ότι δεν τους ενημερώνουν καθόλου.
Αυλίδα
Ρωτήσαμε 4 καταστηματάρχες, ο ένας μας είπε δεν ξέρει, ο άλλος μας είπε ότι ενημερώνεται από τις αρχές και γραπτά και προφορικά, ενώ οι άλλοι 2 ότι δεν έχουν ενημερωθεί.
Συγκεκριμένα μια ιδιοκτήτρια ζαχαροπλαστείου της περιοχής ανέφερε:
«Ποτέ δεν μας έχουν ενημερώσει. Γιατί να το κάνουν τώρα; Έρχονται για να ελέγξουν πόσο νερό έχεις καταναλώσει για να πληρώσεις, ποτέ δεν θα σου πουν τι είχε όμως μέσα το νερό που ήπιες, Κανείς δεν ξέρει τι έχει μέσα το νερό».
Τανάγρα
Ο ένας καταστηματάρχης που ρωτήσαμε μας είπε ότι έρχονται και παίρνουν δείγματα μια φορά τον μήνα.
Οινόφυτα
Και οι δύο μας είπαν ότι δεν ξέρουν.
Ερώτηση
Γνωρίζετε από που προέρχεται το νερό που πίνετε;
Απαντήσεις
Δήλεσι
Οι 2 από τους 4 μας είπαν ότι δεν γνωρίζουν από που προέρχεται το νερό. Ένας μας είπε ότι γνωρίζει ότι είναι από γεώτρηση από την ΟΥΛΕΝ. Και ένας ότι μάλλον είναι από την ΕΥΔΑΠ, αλλά δεν είναι σίγουρος.
Σχηματάρι
Και σε αυτή την ερώτηση οι 3 καταστηματάρχες που ρωτήσαμε, μας έδωσαν διαφορετικές απαντήσεις. Οι δύο μας είπαν ότι γνωρίζουν από που προέρχεται, μόνο που ο ένας μας είπε από την ΕΥΔΑΠ, και ο άλλος από την λίμνη Υλίκη. Ο τρίτος είπε ότι δεν έχει ιδέα, από που προέρχεται το νερό που πίνει.
Αυλίδα
Και οι 4 μας είπαν ότι δεν γνωρίζουν.
Τανάγρα
Από την ΕΥΔΑΠ.
Οινόφυτα
Ο ένας καταστηματάρχης μας απάντησε πως δεν γνωρίζει, ενώ ο άλλος μας είπε ότι προέρχεται ή από την ΕΥΔΑΠ ή από τον Μόρνο.
Πολίτες
Ερώτηση
Πιστεύετε ότι το νερό που πίνετε είναι καθαρό και ποιοτικά υγιεινό;
Απαντήσεις
Δήλεσι
Ρωτήσαμε έναν πολίτη και μας απάντησε ακριβώς τα παρακάτω:
«Λένε ότι δεν είναι καλό. Τώρα έχουν βάλει ένα δίκτυο το έχουν συνδέσει με την ΕΥΔΑΠ. Νομίζω ότι κάποια στιγμή το είχε εξετάσει η κόρη μου, λόγω της δουλειάς της και μου είπε ότι ήταν καλό. Εγώ πιστεύω ότι σχετικά καλό είναι, εντάξει έχει κάποια άλατα, αλλά έτσι είναι σε όλα τα δίκτυα, εκτός αν είναι από τον Ασωπό. Εγώ πίνω νερό από την βρύση κανονικά, και στο μαγείρεμα το χρησιμοποιώ και πλένομαι με αυτό».
Σχηματάρι
Στο Σχηματάρι ρωτήσαμε 2 πολίτες. Ο ένας μας είπε ότι δεν το πίνει γιατί δεν το θεωρεί καθαρό, αλλά όμως το χρησιμοποιεί στο μαγείρεμα. Και ο άλλος μας είπε ότι το θεωρεί και καθαρό και ποιοτικά υγιεινό.
Αυλίδα
Στην Αυλίδα ρωτήσαμε έναν πολίτη και μας απάντησε επί λέξη:
«Ναι, το εμπιστεύομαι το νερό, δεν χρησιμοποιώ φίλτρο».
Τανάγρα
Στην Τανάγρα ρωτήσαμε έναν πολίτη και μας είπε ότι το εμπιστεύεται και είναι καθαρό.
Οινόφυτα
Ρωτήσαμε έναν πολίτη και μας απάντησε:
«Όχι. Εμφιαλωμένο μόνο χρησιμοποιώ, ακόμα και για το μαγείρεμα».
Ερώτηση
Σας έχουν ενημερώσει οι «Αρχές» την τελευταία διετία για την ποιότητα του νερού που πίνετε (γραπτά ή προφορικά);
Απαντήσεις
Δήλεσι
Ρωτήσαμε έναν πολίτη και μας απάντησε ακριβώς τα παρακάτω:
«Πέρσι είχε βγάλει κάτι ανακοινώσεις ο δήμος, ειδικά τότε που είχε γίνει ένα θέμα εδώ με τις πλημμύρες. Γίνονται έλεγχοι από ότι βλέπω σε μια τοπική εφημερίδα. Βέβαια, οι δημοτικές αρχές πίνουν εμφιαλωμένο, ενώ μεγάλωσαν με το νερό της βρύσης. Οπότε όταν ξαφνικά στα 80 σου δεν εμπιστεύεσαι ξαφνικά το νερό της βρύσης είναι περίεργο».
Σχηματάρι
Και οι 2 μας είπαν ότι ενημερώνονται τακτικά από τις αρχές σχετικά με την ποιότητα του νερού. Ωστόσο, ο ένας μας απάντησε επί λέξη: «Ναι, αλλά εμείς δεν το πίνουμε».
Ενώ ο άλλος μας είπε ότι και το χρησιμοποιεί στο μαγείρεμα και το πίνει και πλένεται με αυτό.
Αυλίδα
Μας απάντησε ότι δεν έχει ακούσει κάποια ενημέρωση.
Τανάγρα
Μας απάντησε ότι ενημερώνουν τον κόσμο και γραπτά και προφορικά.
Οινόφυτα
Κάνουν μετρήσεις, αλλά δεν μας ενημερώνουν.
Ερώτηση
Γνωρίζετε από που προέρχεται το νερό που πίνετε;
Απαντήσεις
Δήλεσι
Στο Δήλεσι ρωτήσαμε έναν πολίτη και μας απάντησε ακριβώς τα παρακάτω:
«Από την ΕΥΔΑΠ, αλλά δεν ξέρω αν είναι αλήθεια».
Σχηματάρι
Ο ένας μας είπε από την ΕΥΔΑΠ. Και ο άλλος από δεξαμενές.
Αυλίδα
Μας απάντησε από τον Μόρνο.
Τανάγρα
Και στην Τανάγρα ο πολίτης που ρωτήσαμε μας απάντησε από τον Μόρνο.
Οινόφυτα
«Από τον Μόρνο νομίζω».
Δημοτική Κοινότητα (Δήλεσι)
- Ερώτηση
Ενημερώνετε τους πολίτες για την ποιότητα του νερού ανθρώπινης κατανάλωσης; Κάθε πότε;
Απάντηση
«Βεβαίως, ναι. Κάθε μήνα νομίζω. Περνάει από διυλιστήρια, είναι μια χαρά. Εγώ το χρησιμοποιώ και στο μαγείρεμα».
- Ερώτηση
Πώς γίνεται αυτό γραπτά ή προφορικά;
Απάντηση
«Γραπτά».
- Ερώτηση
Στην περίπτωση που παρατηρηθεί πρόβλημα τι κάνετε;
Απάντηση
«Ο χημικός του δήμου γνωρίζει».
Δημαρχείο (Σχηματάρι) Γενικός Γραμματέας κ. Καμπούρης Γεώργιος
Απάντηση
- «Γίνονται συνέχεια αναλύσεις, κάθε μήνα».
- «Ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του δήμου».
- «Γίνονται επιπλέον μετρήσεις για να δούμε αν είναι ευσταθές αυτό που μπορεί ο καθένας να ισχυριστεί ως πρόβλημα».
Δημαρχείο (Σχηματάρι) Υπεύθυνος κ. Καρίενης Ευάγγελος χημικός μηχανικός στον δήμο Τανάγρας
Απάντηση
- «Το νερό προέρχεται από την Υλίκη. Το εμπιστεύομαι, και στο μαγείρεμα και παντού. Γίνονται αναλύσεις για την ποιότητα του νερού συνεχώς».
- «Ο δήμος έχει τα διυλιστήρια και γίνονται συνέχεια αναλύσεις του νερού και ανακοινώνονται στην ιστοσελίδα του δήμου, και αποστέλλονται και στα τοπικά γραφεία του δήμου, με σκοπό να ενημερώσουν τους πολίτες με όποιο τρόπο κρίνουν καλύτερα».
- «Εάν ένας πολίτης κάνει παράπονο, εάν έχει παρατηρήσει ότι το νερό δεν είναι καλό, μπορεί να πάμε σπίτι του να πάρουμε ένα δείγμα για ανάλυση. Αυτό γίνεται σπάνια βέβαια. Μπορεί να υπάρξει κάποιο τοπικό πρόβλημα στο δίκτυο, γιατί είχαν γίνει κάποιες βλάβες, ακαθαρσίες στο δίκτυο παλαιότερα. Υπήρχε μια εποχή σε ένα συγκεκριμένο μέρος πρόβλημα στο νερό, όμως μετά από ένα διάστημα διευθετήθηκε το θέμα».
Συμπεράσματα
Φαίνεται ότι οι νέοι σωλήνες ύδρευσης στον δήμο Τανάγρας, δεν άλλαξαν και πάρα πολύ την δραματική κατάσταση που μαστίζει τις περιοχές του δήμου. Δεν παρατηρείται σωστή ενημέρωση στους πολίτες, καθώς οι δημοτικοί άρχοντες ανέφεραν ότι γίνονται τόσο οι απαραίτητοι έλεγχοι (μετρήσεις-αναλύσεις), όσο και οι απαραίτητες ανακοινώσεις και γραπτά και προφορικά.
Το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει από τα παραπάνω, είναι το γεγονός ότι σε πλειονότητα πάνω από το 80%, οι πολίτες δηλώνουν άγνοια για την ποιότητα, προέλευση και επιπτώσεις στην υγεία τους από το νερό ανθρώπινης κατανάλωσης.
ΑΠΟ ΤΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΟΥ ΠΑΚΟΕ