Προσοχή στα γαλακτοκομικά που αγοράζουμε!

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ:  560 – 07/10/2021

Το ΠΑΚΟΕ, εδώ και αρκετά χρόνια, προσπαθεί να ενημερώσει τους καταναλωτές για τη διαδρομή που ακολουθούν από την παραγωγή μέχρι την κατανάλωση πολλές κατηγορίες καταναλωτικών αγαθών.

Μετά από έρευνα που πραγματοποίησε, σας ενημερώνει σε αυτό το Δελτίο Τύπου, για τις συνθήκες που παράγονται, διακινούνται και πωλούνται στην αγορά, αρκετά γαλακτοκομικά προϊόντα που εμφανίζονται στα ράφια των καταστημάτων.

Βασικές συμβουλές:

• Προσοχή στις ετικέτες σύνθεσης των προϊόντων
• Προσοχή στις ημερομηνίες παραγωγής και λήξης
• Να καταστρέφετε τις συσκευασίες -πλαστικές ή χάρτινες- ούτως ώστε να μην μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν

Παρακάτω παρατίθενται όλες οι πληροφορίες που χρειάζονται οι καταναλωτές για να είναι ασφαλείς, στις αγορές γαλακτοκομικών προϊόντων:

Συνθήκες Παραγωγής – Διακίνησης και Πώλησης Γαλακτοκομικών

Τα γαλακτοκομικά προϊόντα που πωλούνται στην αγορά είναι τα εξής: Γάλα, Αφρόγαλα, Βούτυρο, Γιαούρτι, Τυροκομικά Προϊόντα, Ρυζόγαλο – Κρέμα – Επιδόρπια με βάση το γάλα.

«Το γάλα κατανάλωσης πρέπει να περιέχει ποσοστό τουλάχιστον 2,9% πρωτεϊνικών ουσιών, διαπιστούμενο σε γάλα με 3,5% λιπαρής ουσίας ή ισοδύναμη συγκέντρωση προκειμένου για γάλα διαφορετικής περιεκτικότητας σε λιπαρή ουσία. Ως περιεκτικότητα σε πρωτεϊνικές ουσίες νοείται η σχέση σε μάζα των μερών πρωτεϊνικής ουσίας γάλακτος επί 100 μερών του σχετικού γάλακτος η οποία ευρίσκεται πολλαπλασιάζοντας επί 6,38 την ολική περιεκτικότητα του γάλακτος σε άζωτο, εκφρασμένη σε ποσοστό κατά μάζα.
Σε περίπτωση εμπλουτισμού με πρωτεΐνες, η περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες του εμπλουτισμένου γάλακτος πρέπει να είναι μεγαλύτερη ή ίση με 3,8%.»

Γάλα

Τα είδη γάλακτος, σύμφωνα με τον κώδικα τροφίμων και ποτών, είναι τα παρακάτω:

1. “Νωπό” χαρακτηρίζεται το γάλα, που διατίθεται στην κατανάλωση χωρίς καμιά άλλη επεξεργασία, εκτός από τη διήθηση και την ψύξη καθώς και την ομοιογενοποίηση.
   Απαγορεύεται η προσφορά και η πώληση νωπού γάλακτος:
   (α) που περιέχει πρωτόγαλα (COLOSTRUM) ή που πήζει όταν βράζει.
   (β) του οποίου οι οργανοληπτικές ιδιότητες ή η όψη δεν είναι οι κανονικές χαρακτηριστικές του.
   (γ) χρωματισμένο με οποιαδήποτε χρωστική ή με κάποιο άλλο μέσο αλλαγής του φυσικού του χρώματος και μάλιστα λόγω μικροβιακής προσβολής.
   (δ) που προέρχεται από άρρωστα ή ύποπτα για αρρώστια ζώα ή που προέρχεται από ζώα που εχουν διατραφει με ουσίες που μπορούν να επιδράσουν στην υφή του, σε τρόπο ώστε να καταστεί αυτό βλαβερό για την υγεια του ανθρώπου ή να αλλοιωθούν οι χαρακτηριστικές του ιδιότητες.
   (ε) που προέρχεται από ζώα, στα οποία χορηγούνται φάρμακα που απεκρίνονται με το γάλα.
   (στ) που περιέχει αιωρήματα κάθε είδους, ώστε μισό λίτρο του, μετά από μισή ώρα ηρεμια σε κύλινδρο ή ποτήρι ζέσης με πυθμένα εντελώς επίπεδης επιφάνειας και διάμετρο 7 εκατοστόμετρα περίπου, να αφήνει ίζημα σαφώς αντιληπτό.
   (ζ) που όταν εξετάζεται από την αρμόδια Αρχή αποδεικνύεται ακατάλληλο για τη διατροφή του ανθρώπου, από τον υψηλό αριθμό μικροοργανισμών που περιέχει.
   (η) που περιέχει συντηρητικές ουσίες γενικά.
   (θ) που φέρεται σε δοχεία ανοικτά ή ακάλυπτα ή δοχεία που είναι καλυμμένα με πρόχειρο πώμα ή που δεν καθαρίζεται εύκολα (π.χ. χαρτί, ύφασμα κ.λπ.).
   (ι) που έχει παρασκευαστεί από σκόνη, δισκία, συμπυκνωμένο ή μερικά συμπυκνωμένο (εβαπορέ) γάλα ειτε αυτό προσφέρεται όπως είναι, είτε αναμιγμένο με νωπό γάλα.
   (ια) που περιέχει ζάχαρη πρόσθετη.
   (ιβ) που έχει υποστεί αποβουτύρωση, ή αποκορύφωση ή ενυδάτωση (νέρωμα) με οποιοδήποτε τρόπο.
2. Θερμικά επεξεργασμένο γάλα χαρακτηρίζεται γάλα κατάλληλο για ανθρώπινη κατανάλωση που παράγεται με θερμική επεξεργασία άμεσα και αποκλειστικά από νωπό γάλα, και το οποίο έχει τη μορφή γάλακτος παστεριωμένου, UHT και αποστειρωμένου.
3. “Γάλα Κατάψυξης” χαρακτηρίζεται το νωπό γάλα, το οποίο έγινε διατηρήσιμο, με κάποια αναγνωρισμένη μέθοδο ταχείας κατάψυξης, που διατηρείται στη συνέχεια σε θερμοκρασία κατώτερη από -15 C, και το οποίο πρέπει να διατίθεται στην κατανάλωση μετά από πλήρη απόψυξη. Το προϊόν που προσφέρεται έτσι πρέπει να πληροί τους όρους σύστασης και χαρακτήρων γενικά του αντιστοίχου νωπού (πλήρους, αποβουτυρωμένου κ.λπ.) γάλακτος, από το οποίο προήλθε.
4. “Γάλα Αποβουτυρωμένο” χαρακτηρίζεται το προϊόν που απομένει από το νωπό γάλα, μετά την αφαίρεση του λίπους από αυτό με μηχανική κατεργασία και χωρίς καμιά προσθήκη. .
5. “Γάλα Ημιαποβουτυρωμένο” χαρακτηρίζεται το προϊόν που απομένει από το νωπό γάλα μετά την αφαίρεση, όπως πιο πάνω, μέρους από το λίπος του, χωρίς οποιαδήποτε προσθήκη, το οποίο πρέπει να περιέχει λίπος σε ποσοστό 1,5-1,8 %. Όπου χρησιμοποιούνται οι όροι  “αποβουτυρωμένο” ή “ημιαποβουτυρωμένο” γάλα μπορούν να χρησιμοποιούνται και οι όροι “άπαχο” και “ημιάπαχο” αντίστοιχα.
6. Γάλα μερικά αφυδατωμένο: “Το ζαχαρούχο ή μη ζαχαρούχο υγρό προϊόν, που λαμβάνεται με μερική αφαίρεση του ύδατος από γάλα, από ολικά ή μερικά αποβουτυρωμένο γάλα ή από μείγμα των προϊόντων αυτών, στα οποία ενδεχομένως έχει προστεθεί κρέμα γάλακτος ή γάλα ολικά αφυδατωμένο ή και τα δύο αυτά προϊόντα, εφόσον η ποσότητα του προστιθέμενου ολικά αφυδατωμένου γάλακτος δεν υπερβαίνει στο τελικό προϊόν, το 25% του ολικού στερεού υπολείμματος γάλακτος.”
   Είδη μη ζαχαρούχου συμπυκνωμένου γάλακτος:
   α) Συμπυκνωμένο γάλα πλούσιο σε λιπαρά 
   β) Συμπυκνωμένο γάλα
   γ) Γάλα συμπυκνωμένο, μερικά αποβουτυρωμένο
   δ) Γάλα συμπυκνωμένο, αποβουτυρωμένο
   Είδη συμπυκνωμένου ζαχαρούχου, γάλακτος:
   ε) Γάλα συμπυκνωμένο, ζαχαρούχο 
   στ) Γάλα, συμπυκνωμένο, μερικά αποβουτυρωμένο, ζαχαρούχο
   ζ) Γάλα συμπυκνωμένο, αποβουτυρωμένο, ζαχαρούχο
7. Γάλα ολικά αφυδατωμένο: Το στερεό προϊόν του οποίου η κατά βάρος περιεκτικότητα σε Νερό δεν υπερβαίνει το 5% στο τελικό προϊόν και το οποίο λαμβάνεται με την αφαίρεση του νερού από γάλα, από ολικά ή μερικά αποβουτυρωμένο γάλα, από κρέμα γάλακτος ή από μείγμα των προϊόντων αυτών.
   Είδη ολικά αφυδατωμένου γάλακτος:
   α) Γάλα σε σκόνη, πλούσιο σε λιπαρά ή σκόνη γάλακτος πλούσιου σε λιπαρά
   β) Πλήρες γάλα σε σκόνη ή σκόνη πλήρους γάλακτος
   γ) Γάλα μερικά απoβoυτυρωμένo σε σκόνη ή σκόνη γάλακτος μερικά αποβουτυρωμένου
   δ) Γάλα αποβουτυρωμένο σε σκόνη ή σκόνη αποβουτυρωμένου γάλακτος

Αφρόγαλα – Βούτυρο -“Γαλακτικές Λιπαρές Ύλες

“Αφρόγαλα” ή “Ανθόγαλα” ή “Καϊμάκι” χαρακτηρίζεται η ύλη που λαμβάνεται από νωπό γάλα με ειδικό κορυφολόγο (ή κατά την παραμονή του) χωρίς καμμιά άλλη προσθήκη. Ως “τεχνητό αφρόγαλα” ή “υποκατάστατο κρέμας σαντιγύ” χαρακτηρίζονται σκευάσματα αφρογάλακτος ή και τέτοια που προσομοιάζουν με το αφρόγαλα στα οποία το λίπος έχει αντικατασταθεί σε οποιοδήποτε ποσοστό με άλλη ξένη λιπαρή ουσία.  Ο όρος “Βούτυρο” ή “Βούτυρο Γάλακτος“, σαν μέρος της ονομασίας ενός από τα είδη βουτύρου που καθορίζονται πιο κάτω, αναφέρεται στο προϊόν, το οποίο λαμβάνεται με κτύπημα γάλακτος ή αφρογάλακτος ή μίγματός τους είτε όπως έχουν, είτε μετά από οξύνιση, με βιολογικό όμως και μόνο τρόπο. . “Γαλακτικές λιπαρές ύλες” χαρακτηρίζονται τα προϊόντα με τη μορφή ευμάλακτου στερεού γαλακτώματος λιπαρής ύλης σε Νερό προερχόμενα αποκλειστικά από το γάλα ή / και από ορισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα, των οποίων οι λιπαρές ύλες είναι το κυριότερο αξιοποιήσιμο συστατικό. Εντούτοις μπορεί να προστίθενται και άλλες ύλες αναγκαίες για την παρασκευή τους, εφόσον οι εν λόγω ύλες δεν χρησιμοποιούνται για να αντικατασταθεί εν μέρει ή συνολικά, ένα οποιοδήποτε συστατικό του γάλακτος.

Τα προϊόντα αυτά διατίθενται με ονομασία πώλησης ανάλογα με την ποσοστιαία περιεκτικότητα σε λιπαρές ύλες κατά βάρος.

1. Βούτυρο: Το προϊόν που έχει περιεκτικότητα σε γαλακτική λιπαρή ύλη ίση η μεγαλύτερη από 80% και μικρότερη από 90%, μέγιστη περιεκτικότητα σε Νερό 16% και σε ξηρή μη λιπαρή γαλακτική ύλη 2%”. 
   1. Βούτυρο τριών τετάρτων: Το προϊόν που έχει περιεκτικότητα σε γαλακτικές λιπαρές ύλες τουλάχιστον 60% και 62% κατ` ανώτατο όριο. 
   1. Ημιβούτυρο: Το προϊόν που έχει περιεκτικότητα σε γαλακτικές λιπαρές ύλες τουλάχιστον 39% και 41% κατ` ανώτατο όριο.
      Γαλακτική λιπαρή ύλη για επάλειψη Χ%: Το προϊόν που έχει τις ακόλουθες περιεκτικότητες σε γαλακτικές λιπαρές ύλες:  – Κάτω του 39%   – Άνω του 41% και κάτω του 60%  – Άνω του 62% και κάτω του 80%.
   1. «Τηγμένο Βούτυρο… (όνομα ζώου)» ή «Τηγμένο Βούτυρο Γάλακτος… (όνομα ζώου)» ή «Βούτυρο Μαγειρικό… (όνομα ζώου)» χαρακτηρίζεται το λιπαρό προϊόν, που λαμβάνεται με τήξη νωπού βουτύρου της αντίστοιχης προέλευσης, όχι σε υψηλή θερμοκρασία (καλύτερα σε υδρόλουτρο) , το οποίο μπορεί να περιέχει υγρασία και άλλες ύλες που πάντως προέρχονται από γάλα, σε ποσοστό μέχρι 196 κατ` ανώτατο όριο και στο οποίο επιτρέπεται η προσθήκη μαγειρικού άλατος σε ποσοστό μέχρι 1% κατ` ανώτατο όριο. Η οξύτητα του κάθε είδους τηγμένου βουτύρου, προσδιοριζόμενη σε ουσία όπως έχει, δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 10 βαθμούς οξύτητας.
   1. «(Τηγμένο) Βούτυρο Τυρογάλακτος» ή «Τυροβούτυρο» χαρακτηρίζεται το προϊόν που λαμβάνεται με πίεση θερμού πήγματος τυριού, πρακτικά απαλλαγμένο από Νερό και πρωτεϊνικές ύλες, το οποίο πρέπει να έχει τα ίδια αναλυτικά στοιχεία με το τηγμένο βούτυρο γάλακτος”.

• Γιαούρτι: Σύμφωνα με τον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, «γιαούρτι» χαρακτηρίζεται το γαλακτοκομικό προϊόν το οποίο παράγεται από τη ζύμωση και πήξη του γάλακτος, με τη χρήση υποχρεωτικά των καλλιεργειών -εκκινητών Streptococcus salivarious subsp. thermophilus και Lactobacillus delbrueckii subsp. bulgaricus, ώστε το τελικό ζυμωμένο προϊόν να περιέχει τουλάχιστον 107cfu/g προϊόντος μέχρι την ημερομηνία ανάλωσής του.   Η περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη στο γιαούρτι από αγελαδινό ή γίδινο γάλα πρέπει να είναι τουλάχιστον 3,2% και από πρόβειο γάλα τουλάχιστον 5,5%. Σε περίπτωση χρήσης μιγμάτων γάλακτος η ελάχιστη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη υπολογίζεται από την αναλογία των ειδών του γάλακτος. 
  • «Στραγγιστό γιαούρτι» χαρακτηρίζεται το προϊόν που λαμβάνεται από το γιαούρτι μετά από αποστράγγιση μέρους του ορού μετά την πήξη και έχει κατ` ελάχιστο 5,6% πρωτεΐνες για το αγελαδινό ή γίδινο γάλα και 8% για το πρόβειο γάλα. Σε περίπτωση μιγμάτων διαφόρων ειδών γάλακτος η ελάχιστη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες υπολογίζεται με βάση την αναλογία των ειδών γάλακτος.
  • «Παραδοσιακό» είναι το γιαούρτι που πληροί τις παρακάτω προδιαγραφές:
    α) Παρασκευάζεται με την παραδοσιακή μέθοδο ώστε να φέρει υμένα (πέτσα) στην επιφάνεια του.
    β) Προκύπτει από την πήξη αποκλειστικά νωπού ή παστεριωμένου γάλακτος που δεν έχει υποστεί τροποποίηση της φυσικής του σύνθεσης με μόνη εξαίρεση τη ρύθμιση της λιποπεριεκτικότητας, έως του σημείου που είναι τεχνικά επιτεύξιμη η δημιουργία υμένα.

Τυροκομικά

Τα τυροκομικά προϊόντα σύμφωνα με τον κώδικα τροφίμων και ποτών είναι τα παρακάτω:

O ΚΩΔΙΚΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΠΟΤΩΝ ΟΡΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΕΙΔΙΚΟΥΣ ΟΡΟΥΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΩΝ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ.

Γάλα

• Το γάλα πρέπει να διατίθεται στην κατανάλωση ως εξής:
  • Μέσα σε μεταλλικά δοχεία από αργίλιο ή άλλο μέταλλο καλά επικασσιτερωμένο με κασσίτερο που δεν περιέχει μόλυβδο ή ψευδάργυρο ή άλλα βαρέα μέταλλα σε ποσοστό ανώτερο από 0,5%, ή
  • μέσα σε Μέσα σε φιάλες από γυαλί ή πλαστική ύλη εγκεκριμένη για συσκευασία γάλακτος, ή
  • μέσα σε σακίδια από ειδικό χαρτί, που φέρνει εσωτερική επένδυση από πλαστική ύλη εγκεκριμένη για συσκευασία γάλακτος.
• Οι πλαστικές φιάλες και τα σακίδια από ειδικό χαρτί πρέπει να χρησιμοποιούνται μία φορά και να απορρίπτονται μετά τη χρησιμοποίηση. Απαγορεύεται η επαναχρησιμοποίησή τους για συσκευασία κάθε τροφίμου, ποτού και ευφραντικού.
• Τα μεταλλικά δοχεία και οι φιάλες από γυαλί μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν για τη συσκευασία γάλακτος, μετά από τον πλήρη καθαρισμό τους, είτε με το χέρι είτε με ειδικά γι` αυτό μηχανικά μέσα.
• Τα μετρικά δοχεία, σε περίπτωση της διάθεσης γάλακτος χύμα, όπου αυτή επιτρέπεται, πρέπει να έχουν λαβή, γιατί έτσι αποφεύγεται η εμβάπτιση του χεριού μέσα στο περιεχόμενο γάλα.
• Ο καθαρισμός των μεταλλικών δοχείων και ιδιαίτερα των γυάλινων φιαλών και μετρικών δοχείων πρέπει να γίνεται επιμελώς με τη χρήση διαλυμάτων σόδας, ασβέστη ή εγκεκριμένων απορρυπαντικών, με την προϋπόθεση ότι η όλη εργασία θα τελειώνει με έκπλυση με άφθονο καθαρό Νερό , σε τρόπο ώστε να μη μπορούν με οποιοδήποτε τρόπο να παραμείνουν σ` αυτά οι ουσίες που χρησιμοποιήθηκαν για τον καθαρισμό.
•  Τα πώματα των φιαλών, μέσα στις οποίες προσφέρεται παστεριωμένο γάλα πρέπει, να είναι άθικτα και να εφαρμόζουν κατά τρόπο που να διασφαλίζει την στεγανότητα και τη γνησιότητα του περιεχόμενου της φιάλης.
•  Για την συσκευασία του μερικά ή ολικά αποβουτυρωμένου γάλακτος ισχύουν τα παραπάνω .
•  Όλα τα είδη διατηρημένου γάλακτος, εκτός από το γάλα κατεψυγμένο πρέπει να διατίθενται στην κατανάλωση πάντοτε σε συσκευασία. Οι συσκευασίες του διατηρημένου γάλακτος είναι οι παραπάνω.
•  Στη συσκευασία του συμπυκνωμένου (μερικά ή ολικά) γάλακτος κάθε είδους πρέπει, εκτός από τις ενδείξεις κατωτέρω, θα αναγράφονται επιπρόσθετα τα εξής:
  • Το ποσοστό του περιεχομένου λίπους επί τοις εκατό (%). 
  • Σε περίπτωση προσθήκης ζάχαρης, το ποσοστό αυτής επί τοις εκατό 
  • Το ποσοστό του νερού, το οποίο πρέπει να προστεθει για να αποκτήσει το προίόν τη ούσταση του νωπού γάλακτος, ή σε περίπτωση αποβουτύρωσης, την σύσταση του νωπού αποβουτυρωμένου γάλακτος, του οποίου όμως η περιεκτικότητα σε λίπος πρέπει να είναι η δηλούμενη από τον παρασκευαστή στη συσκευασία. 
  • Το ποσοστό του νερού, το οποίο πρέπει να προστεθεί, προκειμένου το προίόν να διατεθεί για διατροφή βρεφών.  
  • Ο τόπος παρασκευής.  
  • Η ημερομηνία (μήνας και έτος) της συσκευασίας του αριθμός του. Ο παρασκευαστής δεν μπορεί να ζητήσει από το Α.Χ.Σ. να παραλείψει κατ` εξαίρεση την ένδειξη αυτή.
• Επιτρέπεται η χρησιμοποίηση αποβουτυρωμένου ή αποκορυφωμένου γάλακτος στην παρασκευή ειδών ζαχαροπλαστικής, τσουρεκιών και άλλων παρόμοιων σκευασμάτων. Το γάλα αυτό πρέπει υποχρεωτικά να αρωματίζεται με βανιλίνη, ανθόνερο ή άλλο ανάλογο άρωμα και στα δοχεία οπου φυλάγεται αυτό πρέπει απαραίτητα να αναγράφεται η ένδειξη “Αποβουτυρωμένο”.

Γιαούρτι

• Η συσκευασία του γιαουρτιού που διατίθεται στην κατανάλωση πρέπει να γίνεται μέσα σε δοχεία από πλαστική εγκεκριμένη ύλη, γυαλί, ξύλο, φαγεντιανά ή πήλινα ειρυαλωμένα, με την προϋπόθεση ότι η εφυάλωσή τους θα είναι συνεχής (δεν θα έχει ρήγματα κλπ.) η μέσα σε σάκους από επιτρεπόμενη πλαστική ύλη λευκό ύφασμα, ή ειδικό χαρτί που φέρει εσωτερική επένδυση από πλαστική εγκεκριμένη ύλη.
• Εκτός από τα δοχεία από πλαστική ύλη και τα ειδικά είδη χαρτιού συσκευασίας του γιαουρτιού, όλα τα υπόλοιπα είδη συσκευασίας μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν για την συσκευασία γιαουρτιού μετά από προηγούμενο επιμελή καθαρισμό τους, με τον τρόπο που αναφέρεται παραπάνω για το γάλα.
• Η επαναχρησιμοποίηση των πλαστικών δοχείων και των ειδικών χαρτιών συσκευασίας του γιαουρτιού απαγορεύεται. Αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο μια φορά, μετά τη χρησιμοποίησή τους απορρίπτονται και δεν μπορούν να ξαναχρησιμοποιηθούν για συσκευασία οποιουδήποτε τροφίμου.
• Εφόσον το Γιαούρτι προσφέρεται χύμα (τσανάκες κλπ.) τα όργανα που χρησιμοποιούνται για τη διάθεσή του στη κατανάλωση (μαχαίρια, κουτάλια, σπάτουλες κλπ.) πρέπει να είναι απόλυτης καθαριότητας.
• Το Γιαούρτι σε οποιαδήποτε συσκευασία πρέπει να διατηρείται μέσα σε χώρους που προστατεύονται από τις εξωτερικές επιδράσεις, δηλαδή μέσα σε ψυγεία και προθήκες κατάλληλες για το σκοπό αυτό.
• Εφόσον το Γιαούρτι προσφέρεται και διατίθεται χύμα στην κατανάλωση, πρέπει με επιγραφή να δηλώνεται το είδος του.
• Το ημιαποβουτυρωμένο Γιαούρτι θα διατίθεται στην κατανάλωση μέσα σε ειδική συσκευασία (κύπελλα) καλυμμένο με ερυθρό ή ερυθρωπό επικάλυμμα από χαρτί ή από πλαστική εγκεκριμένη ύλη.

Πως γίνεται η Δειγματοληψία και Χημική Εξέταση Γαλακτοκομικών   Προϊόντων;                   

Η δειγματοληψία και χημική εξέταση των γαλακτοκομικών προϊόντων πρέπει να γίνεται λαμβανομένου γενικά υπόψη ότι, όλα τα Είδη Γάλακτος, αφρογάλακτος βουτύρου  γιαουρτιού, με εξαίρεση είδη  διατηρημένου γάλακτος (μερικά ή ολικά συμπυκνωμένου ή αποστειρωμένου) και το τηγμένο βούτυρο θεωρούνται σαν ευαλλοίωτα τρόφιμα. Τα δείγματα όλων των τυριών θεωρούνται ευαλλοίωτα.

Κατά τη δειγματοληψία των πιο πάνω ευαλλοίωτων τροφίμων που προσφέρονται χύμα, μετά από την ομοιογενοποίησή και τη λήψη αντιπροσωπευτικών δειγμάτων, προστίθενται σε καθένα από τα δείγματα για συντήρηση 10 σταγόνες φορμαλίνης ή φορμόλης (περιεκτικότητα 30% περίπου σε φορμαλδεϋδη) και ρίχνονται μία μία και με ανάδευση κάθε φορά του περιεχομένου. Η προσθήκη αυτή συντηρητικού πρέπει να δηλώνεται στο πρωτόκολλο δειγματοληψίας.

Σε περίπτωση που παίρνεται σαν δείγμα άθικτη συσκευασία προστίθεται συντηρητικό.

Ο προσδιορισμός και η Γνωμάτευση για την οξύτητα στο νωπό βούτυρο γίνονται, μόνο εφόσον το δείγμα προσκομίστηκε και εξετάστηκε με βάση τις γενικές διατάξεις δειγματοληψίας και διαδικασίας χημικής εξέτασης των ευαλλοίωτων τροφίμων.

Το νωπό γάλα που προσφέρεται στην κατανάλωση χύμα, πριν από τη λήψη των δειγμάτων γίνεται ομοιογενές είτε με ήπια ανάδευση, είτε με επανειλημμένες μεταγγίσεις μεταξύ δύο καθαρών και στεγνών δοχείων.

Στην περίπτωση που η δειγματοληψία γίνεται στον στάβλο των ζώων στο γάλα που θα αρμεχθεί, πρέπει το άρμεγμα αυτό να γίνεται πλήρες και από το γάλα που έχει καταστεί ομοιογενές, όπως πιο πάνω αναφέρεται λαμβάνονται τα δείγματα.

Κατά τη δειγματοληψία του γιαουρτιού εφόσον σαν δείγμα δεν λαμβάνεται άθικτη συσκευασία, πρέπει πριν από τη λήψη των δειγμάτων να αποχωριστεί ποσότητα του προϊόντος, αντιπροσωπευτική της σύστασής του.  Αυτό γίνεται ειδικότερα ως εξής:   
(α) Από το περιεχόμενο του δοχείου κόβεται με μαχαίρι ή  (σπάτουλα) τομέας, που αντιστοιχεί σε 300 γραμμάρια περίπου (ή λαμβάνεται το περιεχόμενο δύο τουλάχιστον μικρών κυπέλλων γιαουρτιού, συνολικής ποσότητας τουλάχιστον 300 γραμμαρίων) και κατεργάζεται με σπαθίδα ή κουτάλι μέχρι ομοιογένειας μέσα σε ανοικτό, καθαρό και στεγνό δοχείο, αφού προηγούμενα μεταφερθεί ο υμένας (πέτσα, καϊμάκι) σε ιδιαίτερο δοχείο.  Ο υμένας κατεργάζεται χωριστά μέχρι πλήρους ομοιογένειας και μετά από αυτά αναμιγνύεται με την υπόλοιπη ποσότητα γιαουρτιού.  
(β) Από το περιεχόμενο σάκων ή βαρελιών λαμβάνονται για ομοιογενοποίηση μικρές ποσότητες από διάφορα σημεία μέχρι να συμπληρωθούν 300 γραμμάρια περίπου.

Η δειγματοληψία των σκληρών τυριών γίνεται ως εξής:
(α) Σε τυριά μεγάλων τύπων (κεφάλια) παίρνονται με τον ειδικό δειγματολήπτη  με βύθιση αυτού και στις δύο επίπεδες επιφάνειες του τυριού, μέχρι το κέντρο, κυλινδρικά τεμάχια. Αυτά στη συνέχεια κόβονται κατά μήκος και διαχωρίζονται κατάλληλα σε κάθε φιάλη δειγματοληψιας, σε τρόπον ώστε κάθε απλό δείγμα να αποτελείται από τέτοιους κυλίνδρους κομμένους κατά μήκος και κατά συνέπεια τα δείγματα που λαμβάνονται να είναι αντιπροσωπευτικά της μέσης σύστασης του τυριού.

Αν δεν υπάρχει δειγματολήπτης λαμβάνεται ανάλογα τομέας από την εξωτερική επιφάνεια μέχρι το κέντρο, ο οποίος τεμαχίζεται σε μικρά κομμάτια και διαχωρίζεται μετά ανάλογα στις φιάλες δειγματοληψίας κατά τρόπον ώστε κάθε δείγμα να είναι αντιπροσωπευτικό της μέσης σύστασης του τυριού.

Σε περίπτωση, κατά την οποία τυρί έρχεται στην κατανάλωση σε μικρούς τύπους, τότε ανάλογα το βάρος του τύπου λαμβάνονται σαν δείγματα είτε ολόκληρος τύπος τυριού είτε το μισό είτε το τέταρτό του.

Η δειγματοληψία των μαλακών τυριών γίνεται ως εξής:  
(α) Σε τυριά που φέρονται μέσα σε ασκούς (τουλούμια) ή πήλινα δοχεία λαμβάνονται από διάφορα μέρη του περιεχομένου δείγματα, έτσι ώστε το τελικό δείγμα να αντιπροσωπεύει κατά το δυνατόν την μέση σύσταση.  
(β) Σε τυριά που φέρονται μέσα σε βαρέλια ή λευκοσιδηρά δοχεία λαμβάνονται 5 ή 6 μεγάλα κομμάτια και κόβονται σε μικρότερα περίπου ίσου μεγέθους.  
(γ) Δύο ή περισσότερα κομμάτια από κάθε μεγάλο κομμάτι τοποθετούνται στις φιάλες δειγματοληψίας.

Η δειγματοληψία τηγμένου τυριού γίνεται ως εξής:  
(α) Σε τηγμένο τυρί που έρχεται στην κατανάλωση σε μεγάλη συσκευασία, η δειγματοληψία γίνεται με τον τρόπο που καθορίζεται πιο πάνω για τα σκληρά τυριά.  
(β) Σε τηγμένο τυρί που έρχεται στην κατανάλωση σε μικρή  συσκευασία, λαμβάνονται αντίστοιχα αυτοτελή κομμάτια μέχρι να συμπληρωθεί το αναγκαίο ποσό των 150 γραμμαρίων για κάθε απλό δείγμα.

Ειδικά για την χημική εξέταση του γάλακτος αγελάδας, που προσφέρεται [χύμα] στην κατανάλωση ισχύουν τα ακόλουθα:  
(α) Εφόσον το ποσοστό του λίπους βρεθεί μικρότερο από 3,5% αλλά όχι λιγότερο από 3,0 % και τα υπόλοιπα συστατικά που  προσδιορίζονται απαραίτητα βρεθούν κανονικά, δηλαδή ειδικό βάρος σε 15 C τέτοιο, ώστε με την εφαρμογή του σχετικού τύπου Στερεό Υπόλειμμα χωρίς Λίπος να είναι τουλάχιστον 8,46 προσδιορίζονται ακόμα το ποσοστό των αζωτούχων ουσιών και ο δείκτης διάθλασης του ορού του γάλακτος.  
(β) Αν το ποσοστό των αζωτούχων ουσιών επί τοις εκατό  βρεθεί όχι ανώτερο από την περιεκτικότητα σε λίπος του γάλακτος και ο δείκτης διάθλασης του ορού του γάλακτος τουλάχιστον 38, το γάλα χαρακτηρίζεται κανονικό.  
(γ) Αν είτε το ποσοστό των αζωτούχων ουσιών βρεθεί μεγαλύτερο από την περιεκτικότητα σε λίπος του γάλακτος είτε ο δείκτης διάθλασης του ορού του γάλακτος βρεθεί μικρότερος από 38 το γάλα θεωρείται σαν μη κανονικό και χαρακτηρίζεται:

• “Ενυδατωμένο” (νερωμένο) “νοθευμένο”, αν ο δείκτης διάθλασης του ορού βρεθεί μικρότερος από το 38.
• “Αποβουτυρωμένο” αν το ποσοστό των αζωτούχων ουσιών είναι μεγαλύτερο από την περιεκτικότητά του σε λίπος.
• “Ενυδατωμένο” και “αποβουτυρωμένο”, αν το ποσοστό των αζωτούχων ουσιών είναι μεγαλύτερο από την περιεκτικότητα σε λίπος και ο δείκτης διάθλασης του ορού του γάλακτος μικρότερος από το 38.

Όσες φορές ο προσδιορισμός του δείκτη διάθλασης ορού του γάλακτος γίνεται ανέφικτος, είτε λόγω προσθήκης στο δείγμα αντισηπτικού για συντήρησή του, είτε λόγω έλλειψης καταδυτικού διαθλασίμετρου, είτε από κάποια άλλα αίτια τότε αντί γι` αυτόν προσδιορίζεται το ειδικό βάρος του ορού του γάλακτος, το οποίο σε καμία περίπτωση κανονικού γάλακτος δεν μπορεί να είναι κατώτερο από 1,026 σε 15 C.

Σε περίπτωση, κατά την οποία το ειδικό βάρος του ορού του γάλακτος βρεθεί μικρότερο από 1,026 σε 15 C, τότε το γάλα θεωρείται μη κανονικό και χαρακτηρίζεται σαν ενυδατωμένο (νερωμένο).

 Σε περίπτωση υπόνοιας ότι το γάλα είναι ενυδατωμένο πρέπει να γίνεται και ο προσδιορισμός του δείκτη διάθλασης και εάν αυτό δεν είναι εφικτό, γίνεται ο προσδιορισμός του ειδικού βάρους του ορού του γάλακτος σε 15 C.

Σε περίπτωση μη κανονικότητας γάλακτος αγελάδας, κατσίκας, προβάτου, βουβάλου ή ανάμικτου κατσίκας-προβάτου, για τον προσδιορισμό του ποσοστού αποβουτύρωσης ή ενυδάτωσης θα παίρνονται σαν όρια, τα όρια που καθορίζονται στο παρόν άρθρο και στη Γνωμάτευση θα προτάσσεται η λέξη τουλάχιστον π.χ. Γάλα προβάτου μη κανονικό καθόσον βρέθηκε αποβουτυρωμένο τουλάχιστον κατά (τόσο) (Κ) κ.λ.π.

Για την Γνωμάτευση για την κανονικότητα ή μη του γιαουρτιού, σαν κριτήριο λαμβάνεται το ποσοστό του περιεχομένου λίπους, εκτός από περιπτώσεις, κατά τις οποίες προκύπτουν ιδιαίτεροι λόγοι για πιο πέρα εξέτασή του.

Σε περίπτωση, κατά την οποία το περιεχόμενο λίπος στο Γιαούρτι βρίσκεται σε ποσοστό κατώτερο από το όπως πιο πάνω καθορισμένο κατώτατο όριο, τότε το Γιαούρτι χαρακτηρίζεται “μη κανονικό, καθόσον περιέχει λίπος λιγότερο του κανονικού) κατά (τόσον) %”.

Ο μικροβιολογικός και βιολογικός έλεγχος του τυριού γίνεται εφόσον παρουσιάζεται ανάγκη, από τις αρμόδιες υγειονομικές υπηρεσίες, μετά από δειγματοληψία, που γίνεται σύμφωνα με τους υγειονομικούς κανόνες δειγματοληψίας.

Από τη Γραμματεία του ΠΑΚΟΕ