Η ανυδρία και η έλλειψη προγραμματισμού για την ορθολογική διαχείριση του νερού στην Ελλάδα οδηγούν πολλές περιοχές (Άργος, Θεσσαλικός κάμπος, Κωπαΐδα) στην αποκαλούμενη ερημοποίηση. Άραγε με αυτή την ανοργανωσιά και την έλλειψη πολιτικής βούλησης πώς οι αγρότες μας θα καλλιεργούν για να θρέφουν τους εποίκους αυτής της γης; Το ΠΑΚΟΕ επανειλημμένα με διαδηλώσεις, ημερίδες και άλλες δράσεις καλεί το κατεστημένο να οργανώσει το σύστημα διαχείρισης των νερών στη χώρα μας πριν να είναι πολύ αργά.
Το ένα τρίτο των εδαφών της Ελλάδας και εκείνων σε άλλες εκατό χώρες στον κόσμο υπόκειται σε υψηλό κίνδυνο ερημοποίησης, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ.
Οι εκτιμήσεις προσδιορίζουν σε πάνω από 1,8 δισεκατομμύρια τους ανθρώπους που έως το 2025 θα έρθουν αντιμέτωποι με το πρόβλημα της παντελούς έλλειψης νερού, ενώ τα δύο τρίτα του πλανήτη θα ζουν με την αγωνία της εξάντλησης των αποθεμάτων. Η ερημοποίηση φαίνεται να έχει τη δυναμική να προκαλέσει περισσότερους θανάτους από κάθε άλλη φυσική καταστροφή, με γύρω στα 135 εκατομμύρια ανθρώπους να εμφανίζονται υποχρεωμένοι να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
«Η ερημοποίηση συνιστά τεράστια απειλή ειδικά για τη λεκάνη της Μεσογείου» επεσήμανε μιλώντας πριν λίγο καιρό στο Αθηναϊκό Πρακτορείο ο ακαδημαϊκός Χρήστος Ζερεφός. «Η γνώση αυτή προέρχεται τόσο από τα μοντέλα προβλέψεων για τα επόμενα 70 με 80 χρόνια όσο και από το παρελθόν» εξήγησε. Ο πρώτος που περιέγραψε το φαινόμενο ήταν ο Αριστοτέλης στα «Μετεωρολογικά» του. «Εκεί αναρωτιέται πώς έγινε έρημος η Σαχάρα. Και αναφέρεται σε μια μεγάλη κλιματική αλλαγή για τους μηχανισμούς της οποίας θέτει ερωτήματα» θυμίζει ο ίδιος.
Αν υπάρχει μια σημαντική διαφορά με το παρελθόν αυτή είναι η ταχύτητα με την οποία εκδηλώνεται το φαινόμενο, στην οποία πρωτεύοντα ρόλο έχει ο άνθρωπος. «Το χαρακτηριστικό της αποσταθεροποίησης του κλίματος που οφείλεται στον άνθρωπο είναι ότι αυτή εκδηλώνεται σε πολύ μικρή χρονική περίοδο. Στο παρελθόν, η αλλαγή αυτή ξεκινούσε και ολοκληρωνόταν σε ένα διάστημα χιλιάδων ετών. Σήμερα ξέρουμε ότι υπήρξε μια παρατεταμένη περίοδος ξηρασίας στην εποχή του χαλκού, η οποία σύμφωνα με κάποιους μελετητές διήρκησε τριάντα χρόνια και, σύμφωνα με άλλους, ακόμη και τριακόσια. Είναι η περίοδος που κατέβηκαν οι Δωριείς από τον Βορρά και κατέλαβαν το Άργος και τις Μυκήνες για να αλλάξει η ροή της ιστορίας.»
Η ανατολική Πελοπόννησος που κατέλαβαν τότε οι Δωριείς, θεωρείται σήμερα ότι διατρέχει υψηλό κίνδυνο. Στο κόκκινο εμφανίζεται να βρίσκονται ακόμη όλα τα νησιά του Αιγαίου, τμήματα της Στερεάς Ελλάδας και της Εύβοιας, καθώς και της Θεσσαλίας, της Μακεδονίας, της Θράκης, όπως και η Κεντρική και η Νοτιοανατολική Κρήτη.
Συνεχίζοντας την αναδρομή στο παρελθόν, άλλη γνωστή περίοδος ξηρασίας ήταν αυτή που ξεκίνησε περίπου το 100 μΧ, ενώ άλλη μία σημειώθηκε κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους. «Πιο πρόσφατα, τη δεκαετία του 1970, ξεκίνησε μια νέα περίοδος ξηρασίας στη Βορειοδυτική Αφρική, η οποία διαρκεί δυστυχώς μέχρι σήμερα. Από εκείνη την περιοχή είχαμε τους πρώτους οικολογικούς πρόσφυγες καθώς εξαιτίας της ξηρασίας επεκτάθηκε η έρημος προς τη Σαβάνα. Ξέρουμε ότι ο υδροφόρος ορίζοντας στη Βόρεια Αφρική κατεβαίνει και ότι σε οάσεις όπως είναι η Φαράν, στη χερσόνησο του Σινά, όπου άλλοτε ανέβλυζε το νερό επίγεια – κι εγώ θυμάμαι ως παιδί – τώρα είναι σε βάθος πάνω από 20 και 30 μέτρα. Το γεγονός ότι αυτή η αλλαγή επισυμβαίνει στη διάρκεια της ζωής ενός ανθρώπου σημαίνει πολλά. Το κλίμα πάντα άλλαζε. Αλλά η ανθρώπινη παρέμβαση επέτεινε αυτές τις αλλαγές και γι’ αυτό βλέπουμε αυτά τα φαινόμενα» πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο άνθρωπος ευθύνεται σε ποσοστό 30% με 35% για την αλλαγή του κλίματος. «Εάν δεν κάνουμε κάτι, σε λίγο θα ευθύνεται κατά 70% και 80%» υπογράμμισε ο κ. Ζερεφός.
