ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ
Αθήνα:14/1/2019
Aρ.Πρωτ.:9196
Προς τον κύριο Γεώργιο Σταθάκη, Υπουργό ΠΕΝ
Κοιν.1:Αλέξη Τσίπρα, Πρωθυπουργό
2: Σωκράτη Φάμελο, Αναπληρωτή υπουργό ΠΕΝ
3: Μιχαήλ Βεροιόπουλο, Γενικό γραμματέα ΥΠΕΝ
4: Νικόλαο Μπουλαξη, Πρόεδρος ΡAE
5: Μανούσο Μανουσάκη, Πρόεδρος ΑΔΜΗΕ
6: Ιωάννη Κασουλίδη, Πρόεδρος Euroasia
7: Εμανουήλ Παναγιωτάκη, Πρόεδρος ΔΕΗ
Κύριε Yπουργέ.
Καταρχήν σας ευχόμαστε το 2019 να είσθε υγιής, χαρούμενος και με επιτυχία να αντιμετωπίζεται τα σύγχρονα προβλήματα της ενέργειας και του περιβάλλοντος.
Όπως γνωρίζετε το ΠΑ.Κ.Ο.Ε. (www.pakoe.gr) είναι πρωτοπόρο εδώ και σαράντα (40) χρόνια στον τομέα του περιβάλλοντος, της ενέργειας, της υγείας, της διατροφής και του καταναλωτή.
Επιπόλαια η διασύνδεση των νησιών
Τα τελευταία δέκα χρόνια έχει εκτεταμένα ασχοληθεί με το θέμα της ενέργειας στη χώρα μας και ιδιαίτερα με το θέμα του φυσικού αερίου σε σχέση με τα υπόλοιπα ορυκτά καύσιμα, επειδή πιστεύει ότι είναι αφενός φιλικότερο στο περιβάλλον και αφετέρου οικονομικότερο καύσιμο.
Συγκεκριμένα είχε καταγγείλει, το γεγονός που έχει άμεσο αντίκτυπο στο περιβάλλον αλλά και στην οικονομία. Συγκεκριμένα την αδιαφορία των εμπλεκόμενων φορέων (ΥΠΕΝ, ΔΕΗ, ΕΛΠΕ κα) για την απαξίωση του φυσικού αερίου στο μεγάλο πρόβλημα της ηλεκτρενέργειας, στα μη διασυνδεμένα νησιά (33 στον αριθμό) ενώ για δέκα χρόνια καταστρατηγώντας όλες σχεδόν τις διεθνές και ευρωπαϊκές πρακτικές και τα προτερήματα του φυσικού αερίου και όχι του πετρελαίου και του λιγνίτη, σπαταλάμε κάθε χρόνο 1,5 δις ευρώ για πετρέλαιο στην ηλεκτρενέργεια των νησιών, ενώ θα μπορούσαμε με τα μισά χρήματα, δηλαδή 750 εκ. ευρώ, αφενός να ηλεκτροδοτούσαμε όλα τα νησιά και αφετέρου να είχαμε καθαρό περιβάλλον, που θα προστάτευε τους κατοίκους από τον καρκίνο που μαστίζει τα ΝΗΣΙΑ αυτά από τα επικίνδυνα αιωρούμενα σωματίδια (PM10, PM2,5) και τα οξείδια του αζώτου.
Τώρα μάλιστα με τη διαμάχη που έχει ξεσπάσει μεταξύ Εuroasia (κυπριακών συμφερόντων) και της “Αριάδνης” ελληνικών συμφερόντων.
Συγκεκριμένα η Ευρασία αναφέρει:
Με το ποσό των 356 εκατ. ευρώ θα επιβαρυνθούν οι Ελληνες καταναλωτές στην περίπτωση που η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Αττικής προχωρήσει ως εθνικό έργο, σύμφωνα με τον Εuroasia. H εκτίμηση αυτή συμπεριλαμβάνεται σε πεντασέλιδο κείμενο που απέστειλε ο Εuroasia στις 21 Δεκεμβρίου στη ΡΑΕ, στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης του Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης (ΔΠΑ) του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ) για τα έτη 2019-2028. Η τοποθέτηση του Εuroasia αποτελεί συνολική αμφισβήτηση των αποφάσεων της ΡΑΕ και του σχεδιασμού που απορρέουν εξ αυτών και υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ για την ηλεκτρική διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής.
Ο προτεινόμενος σχεδιασμός «θέτει σε κίνδυνο την υλοποίηση της διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής με έγκαιρο και οικονομικά αποδοτικό τρόπο», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Εuroasia, αφήνοντας εμμέσως ανοικτό το θέμα δικαστικής προσφυγής. Στην επιστολή του υπενθυμίζει ότι ως φορέας υλοποίησης του έργου έχει υποβάλει, σύμφωνα με το άρθρο 32 του Ν. 4001/2011, αιτήσεις αναθεώρησης κατά των αποφάσεων της ΡΑΕ με αίτημα την ανάκλησή τους. Επιπλέον επισημαίνει ότι ο σχεδιασμός υλοποίησης του έργου ως εθνικού καθίσταται ακόμη περισσότερο προβληματικός δεδομένης της από 10/10/017 κοινής απόφασης της ΡΑΕ και της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ), που ελήφθη σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό (347/2013) και η οποία, όπως αναφέρει, αποτελεί διεθνή σύμβαση με δεσμευτική ισχύ και διασφαλίζει σε κάθε περίπτωση την υλοποίηση του συνολικού έργου Εuroasia Interconector από τον επίσημο φορέα υλοποίησης, δηλαδή τον Εuroasia.
Ως προς το θέμα της χρηματοδότησης, επισημαίνει ότι ο προτεινόμενος από τον ΑΔΜΗΕ σχεδιασμός δημιουργεί ένα επιπλέον εθνικό έργο, επιπρόσθετο του διακρατικού Κρήτη – Κύπρος – Ισραήλ, το συνολικό κόστος του οποίου (περίπου 1 δισ.) θα πρέπει να επωμισθεί πλήρως η Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα θα πρέπει να εκπληρώσει και τη δέσμευσή της για την υλοποίηση της διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής ως μέρους της μεγάλης διακρατικής διασύνδεσης στο πλαίσιο της Κοινής Ρυθμιστικής Απόφασης με κόστος κατασκευής 770 εκατ. ευρώ και φορέα υλοποίησης τον Euroasia. Eπισημαίνει δε ότι η ίδια η ΡΑΕ στις εγκριτικές της αποφάσεις για τη ΔΠΑ 2017-2026 και 2018-2027 πήρε τη θέση ότι η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος δεν δικαιολογεί την υλοποίηση και των δύο έργων.
Ο Εuroasia διατυπώνει σειρά ενστάσεων κατά του σχεδιασμού της ελληνικής πλευράς επικαλούμενος το ευρωπαϊκό πλαίσιο που διέπει τα PCI και τις μέχρι τώρα επίσημες θέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όπως:
1. Οι αποφάσεις της ΡΑΕ στις οποίες στηρίζεται έχουν εκδοθεί αναρμοδίως και κατά παράβαση του ευρωπαϊκού κανονισμού (Ε.Ε. 347/2013) και επομένως είναι άκυρες. Κατά συνέπεια θέτει το έργο εκτός καθεστώτος PCI και το καθιστά αμιγώς εθνικό και συνεπώς μη επιλέξιμο για την προβλεπόμενη χρηματοδότηση από το πρόγραμμα (Connectign Europe Facillity).
2. Mε βάση τον ευρωπαϊκό κανονισμό, τα μοναδικά αρμόδια όργανα για την παρακολούθηση της πορείας υλοποίησης του PCI είναι ο Οργανισμός Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (ACER) και η αντίστοιχη περιφερειακή ομάδα. Η αρμοδιότητα της ΡΑΕ ως εθνικού ρυθμιστή γεννάται μόνον εφόσον έχει διαπιστωθεί από τα εν λόγω όργανα ότι προκύπτει καθυστέρηση πέραν των δύο ετών σε σχέση με την ημερομηνία λειτουργίας του έργου και μόνον εφόσον ο φορέας υλοποίησης δεν επιλέξει ο ίδιος τρίτο μέρος για τη χρηματοδότηση και άρα η υπόδειξη της ΡΑΕ δεν καθιστά αυτομάτως το τρίτο μέρος, εν προκειμένω την Αριάδνη, φορέα υλοποίησης του έργου.
3. Στην τεχνική περιγραφή της διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής στο δεκαετές που τέθηκε σε διαβούλευση δεν υπάρχει καμία αναφορά σε λύση για τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας με το τμήμα Κρήτης – Κύπρου – Ισραήλ, παρά το γεγονός ότι το θέμα τίθεται ως μείζον από την Ε.Ε.
4. Στο αναθεωρημένο σχέδιο ο ΑΔΜΗΕ προτείνει μεγαλύτερη ισχύ (2×500 MW) έναντι (2×350 MW), με συντομότερο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, ενώ παράλληλα, θέτοντας τη διασύνδεση εκτός κανονισμού PCI, αποστερεί το έργο από μελέτες και αδειοδοτήσεις που έχει ήδη εκπονήσει ο Εuorasia ως επίσημος φορέας υλοποίησης.
Από την άλλη η Ελληνική Κυβέρνηση δηλώνει
Τη στιγμή που η Κομισιόν εντείνει τις πιέσεις με νέα επιστολή του Κλάους- Ντίτερ Μπόρχαρντ που έφτασε την Πέμπτη στη ΡΑΕ, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας φαίνεται ότι έχει πλέον αποφασίσει να προχωρήσει την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης – Αττικής ως εθνικό έργο, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ και τον Αναπτυξιακό, κατά το πρότυπο της «μικρής διασύνδεσης».
Παράλληλα, ωστόσο, μελετώνται ήδη οι δυνατότητες να αιτηθεί η Ελλάδα την ένταξη του έργου στο νέο κατάλογο των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος της Ε.Ε. (PCI) για την κατάρτιση του οποίου τρέχουν σε ευρωπαϊκό επίπεδο οι διαδικασίες.
Ειδικότερα, σύμφωνα με ανώτατες πηγές του ΥΠΕΝ, η επιμονή της Κομισιόν να θέλει να επιβάλλει την EuroAsia Interconnector ως promoter της διασύνδεσης Αττική – Κρήτη, παρά την ανάθεση του ρόλου αυτού από τη ΡΑΕ στην «Αριάδνη» του ΑΔΜΗΕ, δημιουργεί βεβαίως προβλήματα στην υλοποίηση του PCI Αττική – Κρήτη – Κύπρος – Ισραήλ, δεν θα εμποδίσει όμως στην έγκαιρη ηλεκτροδότηση της Κρήτης.
Αντίθετα, το έργο θα προκηρυχθεί κανονικά από την «Αριάδνη» στο πρώτο τρίμηνο του 2019. Όπως εξηγούν πηγές του ΥΠΕΝ, το έργο θα προχωρήσει κανονικά από τον ΑΔΜΗΕ, κατά τρόπο αντίστοιχο με εκείνον που υιοθετήθηκε για τη «μικρή» διασύνδεση της Κρήτης με την Πελοπόννησο. Για τη χρηματοδότησή του, πέραν των ιδίων κεφαλαίων του ΑΔΜΗΕ και της τραπεζικής χρηματοδότησης που μπορεί να αντλήσει, θα αξιοποιηθούν κονδύλια του ΕΣΠΑ (μπορεί να πάρει μέχρι και 25% του προϋπολογισμού) αλλά και του αναπτυξιακού νόμου.
Άλλωστε, λένε στο ΥΠΕΝ, δεν στέκει ότι στο πλαίσιο του PCI η σύνδεση Αττική – Κρήτη θα επιδοτηθεί με το 50% των κονδυλίων. Αυτό το ποσοστό ισχύει για το τμήμα Κρήτη – Κύπρος. Αντίθετα, για το πρώτο μέρος του έργου η χορήγηση κεφαλαίων είναι ισχνή.
Παρόλα αυτά, από το ΥΠΕΝ εξετάζονται οι προϋποθέσεις για να ζητηθεί η ένταξη του έργου (πιθανόν μαζί με το κομμάτι Κρήτη – Κύπρος, εάν συμφωνήσει και η Λευκωσία – στο νέο κατάλογο των έργων PCI, από νέο φορέα, ερήμην της εταιρείας του EuroAsia Interconnector.
Σύμφωνα με τις παραπάνω πηγές του ΥΠΕΝ, το PCI του EuroAsia χωρίς την σύμφωνη γνώμη της ελληνικής πλευράς «είναι ανύπαρκτο». Δεν έχει άδεια (η άδεια έχει δοθεί με προϋπόθεση την εφαρμογή του MoU των δύο εταιρειών), δεν έχει χρηματοδότηση για το τμήμα Κρήτη – Κύπρος (η συμφωνία επιμερισμού κόστους, το λεγόμενο CBCA, προβλέπει κάλυψη κατά 35% του κόστους αυτού του τμήματος από τους Έλληνες καταναλωτές) και δεν μπορεί καν να υποβάλλει αίτημα χρηματοδότησης στην Ε.Ε.. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΥΠΕΝ αρνήθηκε, παρά την τότε επιστολή Λακκοτρύπη, να συγκατατεθεί μέσω υπογραφής του σχετικού εντύπου κι έτσι η Euroasia Interconnector δεν μπόρεσε, στον προηγούμενο κύκλο, να υποβάλλει αίτημα χρηματοδότησης στην Ε.Ε.
Σύμφωνα με το σκεπτικό του ΥΠΕΝ, στις 31 Δεκεμβρίου, χωρίς να συνεχίσει η Ελλάδα να υποστηρίζει το PCI Αττική – Κρήτη – Κύπρος – Ισραήλ, αυτό παύει να υπάρχει, οπότε η ΡΑΕ μπορεί να αναθέσει τη «μεγάλη» διασύνδεση της Κρήτης ως εθνικό έργο και εν συνεχεία, εάν κριθεί σκόπιμο και εφικτό, μπορεί να επιχειρηθεί και η ένταξη στο νέο κατάλογο των έργων PCI.
Ένα άλλο τεράστιο πρόβλημα που δυστυχώς δεν αντιμετωπίστηκε όπως έπρεπε είναι η μετατροπή της πετρελαιοκίνησης στα taxi ιδιαίτερα ( το ΠΑ.Κ.Ο.Ε. πραγματοποίησε ερευνά πριν δυο(2) χρόνια την οποία παρέδωσε στον αναπληρωτή ΥΠΕΝ Κο. Φαμέλο, ο οποίος δεν ασχολήθηκε καθόλου και δεν μας απάντησε ουδέποτε.
Πρόβλημα η πετρελαιοκίνηση στα TAXI
1.Αυτό θεωρείτε μεγάλο οικονομικό και περιβαλλοντικό σκάνδαλο επειδή τα αιωρούμενα σωματίδια PM10 και PM2,5 που εκπέμπουν τα πετρελαιοκίνητα ταξί είναι επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία (στοιχεία του Π.Ο.Υ. δείχνουν ότι κάθε χρόνο πεθαίνουν εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης -50% στα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα- στη χώρα μας με 3.350 συμπολίτες μας.
2. Το κόστος της χρήσης στα πετρελαιοκίνητα ταξί, φυσικού αερίου θα είναι 70% χαμηλότερο από τη χρήση πετρελαίου, το δε όφελος αυτού θα μπορούσε να δημιουργήσει πόλεις με πράσινο εκατονταπλάσιο του σημερινού.
3.0ι καταλύτες που χρησιμοποιούν στα πετρελαιοκίνητα ΤΑΧΙ είναι τεράστιο πρόβλημα, γιατί δημιουργούν γενεές επικίνδυνων τοξικών στερεών αποβλήτων που πολλά στοιχεία τους είναι καρκινογόνα και μη ανακυκλώσιμα.
Η θέση του ΠΑ.Κ.Ο.Ε είναι:
ΓΙΑ ΤΑ ΜΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΜΕΝΑ ΝΗΣΙΑ.
- Η μοναδική λύση για την αντιμετώπιση του προβλήματος είναι η μετατροπή των πετρελαιοσυστημάτων την ηλεκτρενέργειας σε συστήματα φυσικού αερίου.
- Για την πετρελαιοκίνηση σε οχήματα, η μετατροπή των κινητήρων σε κινητήρες φυσικού αερίου και η αύξηση σταθμών προμήθειας φυσικού αερίου.
Όλες οι άλλες προτεινόμενες λύσεις είναι λύσεις διαπλεκομένων συμφερόντων μακριά από τα συμφέροντα του ελληνικού λαού.
Με εκτίμηση
Για το ΔΣ του ΠΑ.Κ.Ο.Ε.
Ο Πρόεδρος Ο Γενικός Γραμματέας
Παναγιώτης Χριστοδουλάκης Μύρωνας Φασουλάκης
Πανεπιστημιακός Αγγειοχειρουργός