Με μικρότερο προσδόκιμο ζωής, πρόωρους θανάτους και μια μακρά λίστα προβλημάτων υγείας συνδέεται η ατμοσφαιρική ρύπανση, όπως προκύπτει από νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι 3,3 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν πρόωρα κάθε χρόνο, κυρίως λόγω της έκθεσής τους σε μικροσωματίδια PM2.5. Μόνο στην Κίνα 4.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε μέρα εξαιτίας της ρύπανσης του αέρα στους εξωτερικούς χώρους ή 1,46 εκατομμύρια το χρόνο. Το Δελχί διατηρεί τη θλιβερή πρωτιά της πιο μολυσμένης πόλης του κόσμου, ενώ στην Ινδία 645.000 άνθρωποι χάνονται πρόωρα.
Οι πηγές της ατμοσφαιρικής ρύπανσης εξωτερικού χώρου ποικίλουν ανά περιοχή. Στις ΗΠΑ κύριες πηγές ατμοσφαιρικής ρύπανσης είναι η ηλεκτροπαραγωγή και οι μεταφορές. Ωστόσο, στις ανατολικές ΗΠΑ, την Ευρώπη, την Ανατολική Ασία και τη Ρωσία ο μεγαλύτερος όγκος μικροσωματιδίων PM2.5 εκπέμπεται από τις γεωργικές δραστηριότητες. Το ένα πέμπτο των θυμάτων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης αποδίδεται στις εκπομπές αμμωνίας κυρίως από τις κτηνοτροφικές μονάδες, τα ορνιθοτροφεία, τα χοιροστάσια και τη χρήση λιπασμάτων στη γεωργία. Η αμμωνία αντιδρά με τις εκπομπές ρύπων των αυτοκινήτων και της βιομηχανίας, παράγει μικροσωματίδια και έτσι αποτελεί τη σημαντικότερη αιτία θανάτων από τη ρύπανση του αέρα στις ανατολικές ΗΠΑ, την Ιαπωνία και την Ευρώπη.
Τα μοντέλα με βάση το αναμενόμενο σενάριο δείχνουν ότι η συμβολή της ατμοσφαιρικής ρύπανσης εξωτερικού χώρου στην πρόωρη θνησιμότητα θα διπλασιαστεί έως το 2050.Μπορεί το νούμερο των 3,3 εκατομμυρίων πρόωρων θανάτων κάθε χρόνο να φαίνεται υπερβολικό, ωστόσο η ρύπανση του αέρα στους εσωτερικούς χώρους είναι ακόμα πιο θανατηφόρος, προσμετρώντας 4,3 εκατομμύρια θύματα κάθε χρόνο.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συστήνει ότι η συγκέντρωση αυτών των αερολυμάτων δεν πρέπει να ξεπερνά τα 20 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο αέρα.
Σε κίνδυνο οι μεταμοσχεύσεις
Επιπλέον, οι επιστήμονες απέδειξαν ότι όσοι άνθρωποι έχουν κάνει μεταμόσχευση πνευμόνων και κατοικούν σε περιοχές με υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης λόγω της κίνησης των οχημάτων, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου ή απόρριψης του μοσχεύματος τους.
Οι επιπτώσεις στα παιδιά
Η πρώτη αμερικανική μελέτη, του Νοσοκομείου Παίδων του Λος Άντζελες και της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Ν. Υόρκης, παρακολούθησε μια ομάδα 40 παιδιών από τότε που ήταν ακόμη έμβρυα στην κοιλιά της μητέρας τους, έως την ηλικία των εννέα ετών. Η μελέτη συμπεριέλαβε νοητικά τεστ και απεικόνιση του εγκεφάλου με ειδική μαγνητική τεχνική (MRI). Όπως διαπιστώθηκε, στα παιδιά που ως έμβρυα είχαν εκτεθεί περισσότερο σε πολυκυκλικούς αρωματικούς υδρογονάνθρακες (ΡΑΗ), ο εγκέφαλος τους εμφάνιζε πιο αργή ταχύτητα επεξεργασίας, ενώ είχαν και περισσότερα νευροαναπτυξιακά προβλήματα, όπως συμπτώματα διαταραχής ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), καθώς και επιθετικότητας. Είχαν επίσης, μικρότερη λευκή ουσία εγκεφάλου, ιδίως στο αριστερό ημισφαίριο, πράγμα που σχετίζεται με πιο αργό μυαλό (όπως επιβεβαίωσαν τα τεστ νοημοσύνης) και κατοπινά προβλήματα συμπεριφοράς. Έτσι, παρουσίαζαν καθυστερημένη ανάπτυξη στην ηλικία των τριών ετών, μειωμένη νοημοσύνη στα πέντε τους, καθώς επίσης πρόωρα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης στην ηλικία των επτά ετών.
«Θανατηφόρα» η ζωή στις μεγαλουπόλεις
Τα μικροσκοπικά τοξικά σωματίδια που, εξαιτίας της ρύπανσης της ατμόσφαιρας, είναι διάσπαρτα στον αέρα που αναπνέουμε. Η πρόσφατη μελέτη ανέλυσε στοιχεία για περίπου μισό εκατομμύριο άτομα και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα αερολύματα που περιέχουν σωματίδια αόρατα στο ανθρώπινο μάτι, με διάμετρο έως 2,5 μικρόμετρα ή εκατομμυριοστά του μέτρου (2,5 ΡΜ), μπορούν πράγματι να σκοτώσουν κάποιον πρόωρα.
Οι ερευνητές ανακοίνωσαν πως τα σωματίδια του αέρα είναι όντως επιβλαβή για την υγεία, αυξάνοντας τη γενική θνησιμότητα, κυρίως τους θανάτους από καρδιαγγειακές νόσους, καθώς και τους θανάτους από αναπνευστικές παθήσεις στους μη καπνιστές. Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα αόρατα αερολύματα μπορούν να ξεφεύγουν από τις άμυνες του οργανισμού και να «τρυπώνουν» βαθιά στους πνεύμονες και στην κυκλοφορία του αίματος των ανθρώπων που εκτίθενται στη ρύπανση. Μάλιστα, ο άνθρωπος δεν μπορεί να τα αποβάλει με τον βήχα ή το φτάρνισμα, όπως συμβαίνει με τα μεγαλύτερα σωματίδια.
Οι μικροσκοπικοί «δολοφόνοι» αποτελούνται συνήθως από επιβλαβείς χημικές ουσίες, όπως αρσενικό και υδράργυρο, ενώ μπορούν να μεταφέρουν μέσα στο ανθρώπινο σώμα άλλους αέριους ρυπαντές, όπως οξείδια του θείου και του αζώτου.
Το ΠΑΚΟΕ, ο πρώτος φορέας που το 1979 ανακάλυψε το φωτοχημικό νέφος στην Αθήνα και κατήγγειλε την αδιαφορία των αρμοδίων, δυστυχώς δικαιώνεται.
Καταγγέλλει, όμως, ταυτόχρονα ότι μετρήσεις σωματιδίων PM2,5 , δεν υπάρχουν συστηματικά κι ιδιαίτερα από βιομηχανίες (διυλιστήρια κ.ά). Το Υπουργείο Περιβάλλοντος παραμένει αδιάφορο, για όλα αυτά.
Οι φορείς της Τ.Α. κι όλοι εκείνοι που ενδιαφέρονται για ένα καθαρό περιβάλλον, τι κάνουν;
