Το ΠΑΚΟΕ ως διαπιστευμένη εταιρία από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (Ε.Σ.Υ.Δ) διαθέτει μεγάλη πείρα και εκτεταμένη τεχνογνωσία στην παροχή υπηρεσιών που αφορούν τα θέματα περιβάλλοντος. Έχει δε πραγματοποιήσει περίπου είκοσι (20.000) χιλιάδες έρευνες για την ποιότητα διαφόρων Οικοσυστημάτων Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων κλπ. Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του προέβη σε μετρήσεις και μελέτες για την επιβάρυνση και την μόλυνση του περιβάλλοντος και κυρίως του αέρα που αναπνέουμε από τις εκπομπές των αυτοκινήτων diesel.
Πιο συγκεκριμένα κατά το χρονικό διάστημα από το έτος 2005 μέχρι και το έτος 2014, το ΠΑΚΟΕ σε συνεργασία με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, πραγματοποίησε μετρήσεις τόσο στην οδό Πατησίων, όσο και στην περιοχή του Ζωγράφου. Ειδικότερα βρέθηκαν τα ακόλουθα:
Μέσοι όριο ετήσιοι για το έτος 2005:
ΜΕΤΡΗΣΗ ΟΡΙΑ
PM10 110 mg/m3 50 mg/m3
PM5 74 mg/m3 30 mg/m3
PM25 61 mg/m3 15 mg/m3
Μέσοι ετήσιοι όροι για το έτος 2014
ΜΕΤΡΗΣΗ ΟΡΙΑ
PM10 218 mg/m3 50 mg/m3
PM5 129 mg/m3 30 mg/m3
PM25 92 mg/m3 15 mg/m3
Από τις ανωτέρω μετρήσεις προκύπτει καταφανώς, ότι τα προβλεπόμενα όρια εκπομπών ρύπων, έχουν ξεπεραστεί στο διπλάσιο προκαλώντας έτσι τεράστια μόλυνση στο περιβάλλον και στον αέρα που αναπνέουμε, με άμεσο αντίκτυπο τον θάνατο πολλών συνανθρώπων μας. Οι ρύποι των ντιζελοκινητήρων έχουν δραματικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και τον ανθρώπινο οργανισμό. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από τα μισά αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην Ευρώπη είναι ντιζελοκίνητα και πολλοί οργανισμοί υγείας συνδέουν τους θανάτους δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων κάθε χρόνο, με την ατμοσφαιρική ρύπανση, που δημιουργείται από τα αυτοκίνητα.
Η Volkswagen για το χρονικό διάστημα από έτος 2005 έως και το 2015 έχει πωλήσει στην Ελλάδα περίπου 150.000 αυτοκίνητα, στα οποία και έχει τοποθετηθεί το παράνομο λογισμικό, που έχει την δυνατότητα να αλλοιώνει τα στοιχεία των δοκιμών ως προς τις εκπομπές καυσαερίων στα αυτοκίνητα με κινητήρα ντίζελ. Οι ενδείξεις των εκπομπών ρύπων έδειχναν κανονικές, ενώ στην πραγματικότητα ήταν έως και 40 φορές άνω του επιτρεπτού ορίου. Ουσιαστικά δηλαδή με το λογισμικό αυτό που είχε τοποθετηθεί στα αυτοκίνητα η χαμηλή εκπομπή ρύπων, που ουσιαστικά είναι και επιτρεπόμενη, λειτουργούσε μόνο και αν εφόσον το αυτοκίνητο τελούσε υπό έλεγχο. Διαφορετικά οι ρύποι που εκπέμπονταν στην καθημερινή χρήση του αυτοκινήτου, ήταν κατά 40 φορές περισσότεροι από τους επιτρεπόμενους με θλιβερές συνέπειες τόσο για το περιβάλλον όσο και για τους ανθρώπους. Γεγονός που πιστοποιείται και από τις μετρήσεις στις οποίες έχουμε προβεί για τουλάχιστον μια δεκαετία και όπως και ανωτέρω αποδεικνύεται τα επιτρεπόμενα όρια έχουν ξεπεραστεί κατά τουλάχιστον 50%.
Το “πράσινο” ρυθμιστικό πλαίσιο της Ευρώπης έχει επικεντρωθεί στις εκπομπές CO2 και οι εκπομπές του ντίζελ είναι χαμηλές σε περιεκτικότητα CO2. Οι σύγχρονοι κινητήρες diesel είναι ικανοί να διατηρούν τις εκπομπές κάτω από τα επιτρεπτά επίπεδα που υπαγορεύει το Euro 6. Η χρήση της απαιτούμενης τεχνολογίας, ωστόσο, καθιστά τα αυτοκίνητα πιο ακριβά, μπορεί να επηρεάσει την απόδοσή τους και απαιτεί από τον ιδιοκτήτη να παρακολουθεί το επίπεδο ενός ακόμη υγρού -της ουρίας, που χρησιμοποιείται για την μείωση των NOx. Έτσι, ακόμη και τα αυτοκίνητα που πωλούνται σήμερα δεν πληρούν τα πρότυπα εκπομπών στο δρόμο, ανεξάρτητα από το πώς τα πηγαίνουν στα τεστ ελέγχων.
Ως προς την μόλυνση του περιβάλλοντος και τις σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία όλων μας, θα πρέπει να τονιστεί ότι, η εκπομπή καυσαερίων από μηχανές τύπου ντίζελ, συσχετίζεται με σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις για την ανθρώπινη υγεία. Τα καυσαέρια που δημιουργούνται από μηχανές που λειτουργούν με πετρέλαιο, και εισπνοή των θειούχων ενώσεων που περιέχονται στις εξατμίσεις των μηχανών ντίζελ, που προκαλούνται λόγω ατελούς καύσης προκαλούν καρκίνο του πνεύμονα, καθώς και άσθμα, αλλεργίες και άλλα αναπνευστικά προβλήματα.
Σημαντικό είναι, ότι έχει παρατηρηθεί, ότι σε ορισμένες αστικές περιοχές το 25% των μικροσκοπικών ουσιών που περιέχονται στο μολυσμένο αέρα, προέρχονται από τις εξατμίσεις μηχανών τύπου ντίζελ.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία η συμμόρφωση του οχήματος με το πρότυπο καθορίζεται από τη λειτουργία του κινητήρα σε ένα τυποποιημένο κύκλο δοκιμών. Μη συμμορφούμενα οχήματα δεν μπορούν να πωλούνται στην ΕΕ. Η Μείωση των εκπομπών v CO2 θα καθορίζει στο μέλλον και την Ευρωπαϊκή στρατηγική προτύπων εκπομπών. Σύμφωνα με τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα από τον Σεπτέμβριο του 2009 τα αυτοκίνητα με κινητήρα diesel πρέπει να εκπέμπουν τα ακόλουθα όρια: CO 0,50, NOx 0,180, HC+NOx 0,230, PM 0,005, ενώ από τον Σεπτέμβριο 2014 CO 0,50, NOx 0,080, HC+NOx 0,170, PM 0,005.
Σύμφωνα με το άρθρο 1 παρ. 2 του νόμου 1650/1986, οι βασικοί στόχοι αυτού είναι, μεταξύ άλλων, και η αποτροπή της ρύπανσης και γενικότερα της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, η λήψη όλων των αναγκαίων, για το σκοπό αυτό, προληπτικών μέτρων και η διασφάλιση της ανθρώπινης υποβάθμισης του περιβάλλοντος και ειδικότερα από τη ρύπανση και τις οχλήσεις. Κατά δε το άρθρο 2 του ίδιου νόμου, ως περιβάλλον νοείται το σύνολο των φυσικών και ανθρωπογενών παραγόντων και στοιχείων που βρίσκονται σε αλληλεπίδραση και επηρεάζουν την οικολογική ισορροπία, την ποιότητα της ζωής, την υγεία των κατοίκων, την ιστορική και πολιτιστική παράδοση και τις αισθητικές αξίες.
Ρύπανση είναι η παρουσία στο περιβάλλον ρύπων, δηλαδή κάθε είδους ουσιών, θορύβου, ακτινοβολίας ή άλλων μορφών ενέργειας, σε ποσότητα, συγκέντρωση ή διάρκεια που μπορούν να προκαλέσουν αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, στους ζωντανούς οργανισμούς και στα οικοσυστήματα, ή υλικές ζημιές και γενικά να καταστήσουν το περιβάλλον ακατάλληλο για τις επιθυμητές χρήσεις του. Τέλος, ως υποβάθμιση νοείται η πρόκληση από ανθρώπινες δραστηριότητες ρυπάνσεως ή οποιασδήποτε άλλης μεταβολής στο περιβάλλον, η οποία είναι πιθανό να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική ισορροπία, στην ποιότητα ζωής και στην υγεία των κατοίκων, στην ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά και στις αισθητικές αξίες. (Συνθήκη 17.12.1994, 14.11.1979, Συμφωνία 11.10.2004, Ν. 4277/2014, Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου 11-1997, άρθρο 9Π/ΜΑ ΙΙ, Κανονισμός 29.10.2013, άρθρο 19, ΑΠ 289/2015, ποινικό Τμήμα).
Από το άρθρο 57 ΑΚ ορίζεται, ότι όποιος προσβάλλεται παράνομα στην προσωπικότητά του, έχει δικαίωμα να απαιτήσει να αρθεί η προσβολή και να μην επαναληφθεί στο μέλλον, αξίωση αποζημίωσης σύμφωνα με τις διατάξεις για τις αδικοπραξίες δεν αποκλείεται. Με τη διάταξη αυτή η προστασία του δικαίου εκτείνεται και στους συντελεστές εκείνους οι οποίοι αποτελούν την ατομικότητα του προσώπου είτε αυτοί αναφέρονται στη φυσική του υπόσταση (ζωή, σωματική ακεραιότητα, υγεία), είτε στην πνευματική, ηθική ή κοινωνική του ατομικότητα (Παπαντωνίου, γενικές Αρχές σελ. 125). Ο νόμος δεν ορίζει την έννοια της προσωπικότητας, παρέχοντας έτσι το πλεονέκτημα στον εφαρμοστή του δικαίου να καλύψει προσβολές, οι οποίες δεν μπορούσαν να προβλεφθούν από το νομοθέτη.
Στην έννοια του δικαιώματος επί της προσωπικότητας περιλαμβάνονται όλα τα άυλα αγαθά, τα οποία είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένα με το πρόσωπο και ανήκουν σε αυτό, όπως είναι και η κοινωνική ατομικότητα του ανθρώπου. Από τα ανωτέρω απορρέει και το δικαίωμα χρήσεως των κοινοχρήστων πραγμάτων (άρθρα 967, 968-970 ΑΚ) όπως είναι ο ατμοσφαιρικός αέρας, η θάλασσα, που εντάσσονται στην ευρύτερη έννοια του περιβάλλοντος και συμπίπτουν σε ευρεία κλίμακα με τα σημαντικότερα περιβαλλοντικά αγαθά, συνιστώντας τόσο προϋπόθεση ζωής όσο και στοιχεία για την εξασφάλιση ποιότητας ζωής. Από τα ανωτέρω συνάγεται, ότι η απόλαυση ενός ήρεμου περιβάλλοντός ελεύθερου από ρύπους είναι και αυτή μια έκφανση του δικαιώματος επί της προσωπικότητας. Προσβολή ως προς αυτή την πλευρά του όλου δικαιώματος μπορεί να προκαλείται και όταν διαταράσσεται η ωφέλεια από την απόλαυση του φυσικού περιβάλλοντος όσον αφορά την ατμόσφαιρα με την εκπομπή ρύπων όπως καπνού, αναθυμιάσεων και θορύβων (ηχορύπανση). Εάν η εκπομπή είναι τόσο ισχυρή ώστε να απειλεί και την υγεία των κοινωνών τότε επέρχεται προσβολή και ως προς μία επιπλέον έκφανση του γενικού δικαιώματος της προσωπικότητας εκείνης που αφορά το ειδικότερο δικαίωμα στην υγεία.
Το βάθος του δικαιώματος επί της προσωπικότητας προσδιορίζεται εννοιολογικά και με τις διατάξεις των άρθρων 2 παρ. 1, 5 παρ. 2,5, 24 παρ. 1 του Συντάγματος , η δε συμπεριφορά με την οποία διαταράσσεται από τρίτους στοιχείο περιβαλλοντικό κατά τέτοιο τρόπο, ώστε είτε να αλλοιώνεται ή να καταργείται η κοινή ωφέλεια που πηγάζει από τη χρήση του συγκεκριμένου πράγματος, είτε να καθίσταται αδύνατη η χρήση του στοιχείου αυτού, συνιστά παράνομη προσβολή κατά τις διατάξεις των άρθρων 57, 970 ΑΚ, όπως αυτές εμπλουτίζονται από το άρθρο 24 του Συντάγματος (βλ. Καράκωστα, Η προστασία περιβαλλοντικών αγαθών μέσα από την νομολογία των πολιτικών δικαστηρίων, ΝοΒ. 41.45). Επομένως το δικαίωμα του ανθρώπου στη χρήση και την απόλαυση της ωφέλειας του ζωτικού χώρου του αποτελεί την ιδιωτικού δικαίου έκφανση της κατοχυρώσεως από το άρθρο 24 παρ. 1 του Σ. του κοινωνικού δικαιώματος στο περιβάλλον που τριτενεργεί στις ιδιωτικές έννομες σχέσεις μέσω των διατάξεων των άρθρων 57 και 967 επ. ΑΚ (βλ. Συντ. άρθρο 25 παρ. 1 εδ. 3, Ηλιοπούλου- Στράγκα, Η τριτενέργεια των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων του Συντάγματος του 1975, 1990, σ. 65, Κατράνη, Η θεωρία της τριτενέργειας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, ΤοΣ 1978.237, Κασιμάτη, Το ζήτημα της τριτενέργειας των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων, ΤοΣ 1981.1 επ.), (βλ. Καράκωστα Ένδικα μέσα προστασίας των περιβαλλοντικών αγαθών ΕΛΛΛ 1990.178 Δεληγιάννη, Η Προστασία της προσωπικότητας κατά τον Αστικό Κώδικα από την άποψη των σχετικών συνταγματικών ρυθμίσεων, ΕλλΔνη 38.389).
Η με οποιοδήποτε τρόπο προσβολή στοιχείου του ζωτικού χώρου του ανθρώπου (ακτινοβολία, ρύπανση της ατμόσφαιρας) συνιστά προσβολή θεμελιώδους συνταγματικού του δικαιώματος της αξίας του προσώπου την οποία δεν μπορεί να νομιμοποιήσει οποιαδήποτε κανονιστική διάταξη της κοινής νομοθεσίας, αφού μια τέτοια διάταξη είναι αντισυνταγματική και παράνομη (ΑΠ Ολ 40/1998, ΕλλΔνη 1/1999, σελ. 46).
Όσον αφορά ειδικά το περιβάλλον, τον ζωτικό δηλαδή χώρο, όπου ζει και αναπτύσσει τις δραστηριότητες του ο άνθρωπος [βλ. άρθρο 2 στοιχ.ν.1650/1986 το οποίο ως περιβάλλον ορίζει «Το σύνολο των φυσικών και ανθρωπογενών παραγόντων και στοιχείων που βρίσκονται σε αλληλεπίδραση και επηρεάζουν την οικολογική ισορροπία, την ποιότητα ζωής, την υγεία των κατοίκων, την ιστορική και πολιτιστική παράδοση και τις αισθητικές αξίες»] δεν έχει αναχθεί σε αυτοτελές έννομο αγαθό του ιδιωτικού δικαίου. Για τα πιο σημαντικά, όμως, περιβαλλοντολογικά αγαθά, όπως ο ατμοσφαιρικός αέρας, η θάλασσα, τα νερά, οι πλατείες και λοιπά κοινόχρηστα πράγματα που ενδεικτικά απαριθμούνται στο άρθρο 967 ΑΚ, παρέχεται στο άτομο δικαίωμα χρήσεως και απολαύσεώς τους, το οποίο αποτελεί αυτοτελή εκδήλωση της προσωπικότητας.
Πρόκειται για την ιδιωτικού δικαίου έκφανση του δικαιώματος στο περιβάλλον, το οποίο είναι έννομο αγαθά σύνθετο, συλλογικό, πρωτογενές, μοναδικό και αναντικατάστατο, [βλ. σχετ. Τάχο, Δίκαιο Προστασίας Περιβάλλοντος 1998 σελ.45] και έχει κατοχυρωθεί με το άρθρο 24 του Συντάγματος, όπως τούτο έμμεσα τριτενεργεί μέσω των άρθρων 57 και 966 επ.ΑΚ [βλ. σχετ. Καρακατσάνη «Η προστασία των περιβαλλοντικών αγαθών μέσα από τη νομολογία των πολιτικών δικαστηρίων ΝοΒ 41,45 επ.]. Τονίζεται ότι με το παραπάνω άρθρο του Συντάγματος, όπως αντικαταστάθηκε κατά την τελευταία συνταγματική αναθεώρηση με το ψήφισμα της 6-4-2001 της Ζ’ Αναθεωρητικής Βουλής (ΦΕΚ 85/18-4-2001), ορίζεται, ότι η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί (εκτός από υποχρέωση του Κράτους, όπως οριζόταν πριν την αναθεώρηση) και δικαίωμα του καθενός και υιοθετείται η αρχή της αειφορίας (ή βιώσιμης ή διηνεκούς αναπτύξεως) που έχει διαπλαστεί από τη νομολογία του ΣτΕ (Μον.Πρωτ.Κορίνθου 2145/2002 Ελλ.Δνη 44,1426). (ΜΠΡεθύμνου 186/2004)Πρόκειται για μια ισχυρότατη σεισμική δόνηση. Σπάνια στην ιστορία της αυτοκινητοβιομηχανίας έχουν καταγραφεί τριγμοί τέτοιου μεγέθους. Αναντίρρητα το πρόβλημα είναι η απάτη, πρόκειται για μια μεμονωμένη περίπτωση απάτης ή μήπως πρέπει να αναμένουμε περισσότερες αποκαλύψεις και για άλλους κατασκευαστές; Παίζονται πολλά εδώ…Το διακύβευμα είναι μεγάλο, ιδίως στην Ευρώπη, επειδή εδώ τα ντιζελοκίνητα καταλαμβάνουν μεγάλο μερίδιο της αγοράς, ιδίως στην Γαλλία, όπου οι πωλήσεις ξεπερνούν το 60%.
Προς το παρόν, η έρευνα επικεντρώνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες, από την άποψη, ότι λογικά εκεί βρέθηκαν στην ανάγκη να κλέψουν, γιατί τα περιβαλλοντικά πρότυπα είναι πιο περίπλοκα στην Αμερική, από ότι στην Ευρώπη. Όμως ο Γερμανός Υπουργός Μεταφορών δήλωσε ότι οι παραποιήσεις τιμών για τις εκπομπές ρύπων στα οχήματα της Volkswagen έγιναν και στην Ευρώπη!!!! Αντίδραση υπήρξε και από την Κομισιόν. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάλεσε όλα τα κράτη μέλη να διεξαγάγουν έρευνες σε εθνικό επίπεδο. Η φήμη του “κοσμήματος” της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας έχει τρωθεί. Δεν κινδυνεύει μόνο η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία. Απειλούνται όλοι οι κατασκευαστές που πωλούν ντιζελοκίνητα. Το ζήτημα είναι αν θα ακολουθήσουν αντίποινα τόσο από τα κράτη όσο και από τους καταναλωτές. Η αμφισβήτηση γενικεύεται. Ο καθένας διερωτάται αν όλοι εξαπατούν. Αν αυστηροποιηθούν τα περιβαλλοντικά πρότυπα θα γίνουν περισσότερο περίπλοκα. Το ερώτημα μετά θα ήταν αν οι κατασκευαστές θα καταφέρουν να προσαρμοστούν στους κανονισμούς και αν το κόστος θα παραμείνει σε λογικά επίπεδα. Θα έπρεπε να προσθέσουν πολλά εξαρτήματα αντι-ρύπανσης και το κόστος θα ήταν μεγάλο.
|